Geçmişte ameliyathane hemşireliği, hemşirelik bakım aktiviteleri ameliyathanenin fiziksel sınırları ile sınırlandırılmış idi. Bu dönemde ameliyathane hemşiresi ameliyathanede malzemelerden sorumlu idi. Hastaların bakım sorumluluğu ya da herhangi bir etkileşimde daha az rol almaktaydı. Günümüzde cerrahi ve ameliyathane hemşireliği, cerrahi ve invaziv işlemler öncesi, sırası ve sonrası hastalara verilen hemşirelik bakımıdır. Hemşirelik bakımı cerrahi kliniklerinde, günübirlik cerrahi merkezlerinde, endoskopi odalarında, lazer merkezlerinde, girişimsel radyoloji bölümlerinde, taşınabilir cerrahi birimlerde ve doktor muayenehanelerinde uygulanmaktadır. Cerrahide meydana gelen gelişmeler ile endoskopik ve laparoskopik cerrahi, robotik cerrahi, uzaktan kontrollü cerrahi, sanal endoskopi, beyin cerrahisi için bilgisayarlı navigasyon sistemleri, doku ve organların nakli, kullanılamaz duruma gelmiş olan vücut parçalarının yerine kullanılabilen materyaller yerleştirme gibi çok çeşitli yenilikleri içermektedir.
Bu yüksek teknoloji çağında cerrahi hastasının bakımı da geçmişte olduğundan daha farklıdır. Günümüzde cerrahi ve ameliyathane hemşireliği cerrahi ve diğer invaziv işlemler sırasında hemşirelik sürecini kullanarak, ameliyat öncesi, sırası ve sonrası dönemlerde kapsamlı hasta bakımının verilmesi anlamına gelmektedir. Ameliyathane hemşiresi bunu yaparken veri toplama, organizasyon ve hasta verilerini öncelik sırasına koyma, hemşirelik tanılarını belirleme, istenen hasta sonuçlarını tanımlama, hemşirelik bakım planı uygulama, hasta ve eldeki sonuçların başarısı için bakımı değerlendirmelidir. Ameliyathane hemşiresinin işlevleri hem bağımsız hem de birbirine bağlı bir şekildedir. Çalıştığı ekipte ameliyathane hemşiresi diğer sağlık profesyonelleri ile iş birliği yapar, uygun hemşirelik tavsiyelerini verir, etkili hasta bakımı ve güvenliğini sağlamada üzerine düşen görevleri yapar.
Cerrahi bakım yolu ne olursa olsun, hemşirelik bakımı süreç ve profesyonel hemşirelik uygulaması üzerine temellenir. Ameliyathane hemşireliğinin önemli bir sorumluluğu uygun bakım vermesidir. Bu tür bakım belirli etkinlikler ve girişimlerin mantığının anlaşılmasını, bilgileri ne zaman ve nasıl uygulayacağını, verilen bakımın sonuçlarını ve maliyet etkinliğini, güvenliği değerlendirme yeteneğini ima etmektedir. Anatomi, cerrahi işlemler, ekipmanlar ve malzemeler hakkında bilgi hemşirelik bakımı uygulanmasında önemlidir. Bu bilgi hasta ve cerrahi ekip için onların beraberinde getirdikleri etkileri anlamayı ve cerrahi işlemin sonraki adımları için hazırlanmayı ve ameliyathane hemşireliğini anlamayı güçlendirir. Bilimsel hemşirelik girişimleri, bakım ve rahatlatıcı davranışlar ameliyathane hemşireliğinin merkezinde yer almaktadır.
Yazıma son vermeden önce sizlerle kongremizi paylaşmak istiyorum. Yedinci Ulusal Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi, 5-8 Mayıs 2011 tarihleri arasında, Çeşme’de gerçekleştirilecektir (http://www.dalyatur.com/tcahd2011/). Kongremizde cerrahi hemşireliğinde temel konular ile birlikte son gelişmeler de tartışılacaktır. Kongrenin konferans ve panel oturumlarının, kurslarının, sözel ve poster bildirilerin sizlerin katkıları ve katılımı ile zenginleşeceğine inanıyoruz. Düzenleme kurulu adına siz değerli meslektaşlarımızı güzel paylaşımlar için toplantımıza davet ediyor, saygılar sunuyoruz.