Yüce Allah, Kur’ân’da şeytanın/İblis’in insanoğlunun en baş düşmanı olduğunu, onun düşman bilinmesi, bellenmesi ve ona göre davranılması gerektiğini haber vermiştir.
Bilindiği üzere Hz. Âdem ve İblis imtihan edilmiş, İblis kibirlenmiş, inatlaşmış, Yüce Allah’ın emrine karşı gelmiş, hatasını kabul etmemiş, azgınlaşmış ve kaybedenlerden olmuştur. Ancak Hz. Âdem ise yanıldığını itiraf etmiş, hatasını anlamış, pişman olmuş, tövbe etmiş, samimiyetini ispat etmiş ve affedilmiştir.
Hz. Âdem’i “adam yapan” günahını sahiplenip pişman olmasıyken, İblis’i şeytan yapan günahını ve suçunu kabullenmeyip faturayı Yüce Allah’a kesmesi olmuştur.Üstelik İblis suçunu kabullenmediği gibi bir de kabahati Yüce Allah’a bulmuştur. “Beni sen saptırdın” deme cüretini/denâatini (alçaklığını) göstermiş ve iyice küstahlaşmıştır. Kendi inadını, şımarıklığını ve kibrini görmek ve hatasını anlamak/düzeltmek istememiştir. Allah’ın emrine karşı gelenin ve sapmayı dileyenin kendisi olduğunu bir türlü itiraf edememiştir.[1]
Bu itibarla, kendi suçunu Yüce Allah’a atmak ve hatayı kabullenmemek şeytanî bir tavırdır/hastalıktır. Yüce Allah’a meydan okumak, O’nun ilke ve emirlerine karşı gelmek, alay etmek şeytanî bir vasıftır. Nitekim şeytan, Yüce Allah’a karşı gelmiş ve “Şu çamurdan yarattığın şeye bak! Bu mu benden üstünmüş? Ben ondan daha hayırlıyım. Zira ben ateşten yaratıldım o ise çamurdan!” diyerek ırkçılık yapmıştır.[2] Bu, şeytanca bir söylemdir ve nankörlüktür. Allah Teâlâ, Kur’ân’da tüm bu yaşananları insanlığa haber vermiş, “Sakın ha! Siz de bu İblis gibi olmayın! Şeytanlaşmayın! Hatalarınızdan dönün! Pişman olun, sizleri de affedeyim!” demiştir.
Bu bakımdan hasta olduğunu bilmeyeni/kabul etmeyeni tedavi etmek imkânsızdır. Hasta olduğunu bilen, tedavi olmayı ve iyileşmeyi ister; ilaca sarılır, şifayı Yüce Allah’tan bekler. Dolayısıyla hatasını anlayan da tövbeye yönelir. Tövbenin “nasuh (içten) tövbe” olabilmesi için istiğfardaki samimiyetin ortaya konulması ve ispat edilmesi elzemdir. Bu nedenledir ki ölüm anında yapılan tövbe değil, sadece istiğfardır. Ve böyle bir tövbenin ispat edilme şansı kalmadığı için haklı, muteber ve makbul değildir. Dolayısıyla işlenen günaha tövbe “geç kalmadan zamanında” yapılmalıdır. Nitekim Firavun tam öleceği anda istiğfar edip imana gelmiş, ancak onun bu son pişmanlığı onu kurtarmaya yetmemiş ve tövbesi de kesinlikle kabul edilmemiştir.[3]
Allah Teâlâ sapmayı tercih edeni saptırır, sapıklığını onaylar ve onu sapıklığıyla baş başa bırakır.[4] Ancak hidayeti isteyen kişiye de hidayet yollarını gösterir. Yüce Allah, tüm bu uyarıları göz ardı ederek yoldan çıkan bir topluma hidayet etmez.[5] Zira Yüce Allah Kur’ân’da; “Dileyen inansın, dileyen de inkâr etsin” buyurmaktadır.[6] Yani karar, insanoğlunun özgür iradesine bırakılmıştır. Kim Yüce Allah’a inanırsa Allah da onun kalbini genişletir, gönlüne huzur verir ve hidayet yollarını gösterir.[7] Yani insanoğlu, sebebi tahakkuk ettirirse, sebeplere sarılırsa Yüce Allah da onun için hayırlı sonuçları yaratır.
Bu nedenle, “Allah ona infak etmeyi nasip etmedi”, “Allah ona haccı nasip etmedi” veya “Allah ona ibadet yapmayı nasip etmedi” gibi laflar çok tehlikelidir. Düşünmeden gelişigüzel söylenmiş sözlerdir. Çünkü karar, insanın özgür iradesine aittir. Sebeplere sarılmayan, infak için gayret etmeyen, hacca gitmek için çabalamayan veya ibadete yanaşmayan insanın bizzat kendisidir. Dolayısıyla kendi suçunu ve kabahatini Yüce Allah’a atması ve “Bizim nasibimizde yokmuş! Ne yapalım!” demesi son derece yanlıştır.Bu düpedüz Yüce Allah’a iftiradır ve şeytânî bir yaklaşımdır. Zira müşriklerin de aynı şeyleri söylediklerini Yüce Allah Kur’ân’da şöyle haber vermiştir: “Allah’a ortak koşanlar dediler ki: “Allah dileseydi ne biz ne de atalarımız O’ndan başka hiçbir şeye tapmazdık, O’nun emri olmadan hiçbir şeyi de haram kılmazdık.” Kendilerinden öncekiler de böyle yapmıştı. Peygamberlere düşen sadece apaçık bir tebliğdir.”[8] “…Eğer Allah dileseydi, biz de ortak koşmazdık, babalarımız da…”[9]
Görüldüğü üzere tüm müşrikler, ateistler, deistler, agnostikler, satanistler, mücrimler, zalimler, fasıklar, münafıklar, kısacası tüm hakikat inkârcıları daima aynı zihniyetle hareket etmiş ve suçu kadere, atalarına veya başka şeylere yüklemiş ve “Kaderimiz buymuş, biz ne yapalım ki?” demişlerdir. Akıllarını kullanmamış,[10] apaçık yalan söylemiş, Yüce Allah’a korkunç iftiralar atmış ve körü körüne atalarını taklit etmişlerdir. Oysa ataları taklit etmek, insanın kendi azabını kendinin hazırlamasıdır. Taklit, ucuz/basit bir yaklaşım ve şeytânî bir duruştur; “Böyle gelmiş, böyle gitsin” mantığıdır. Aklı ve bedel ödemeyi devre dışı bırakmaktır. Kur’ân’a göre ise ataları körü körüne taklidin sonu cehennemdir.[11]
Diğer taraftan Levh-i Mahfuz’da (ana yazılım, büyük senaryo, sünnetullah ve adetullahın prensiplerinin kaydedildiği temel veri tabanı, programing, evrendeki programlanmış mükemmel işleyişin temel parametreleri)nin nasıl olacağı önceden kaydedilmiş, rollerin tanıtımı yapılmış ve sünnetullah (Yüce Allah’ın kendisi için koyduğu kurallar/ölçüler, yaptığı işlerin derunî bir anlam ve amaç taşıması ve faydalı gayesinin bulunması) belirlenmiştir. Yüce Allah tarafından önceden planlanan ve programlanan bu büyük imtihanın kuralları/ilkeleri kutsal kitap ve peygamber gönderilerek tüm insanlığa tebliğ ve tebyin edilmiştir.
Ancak bu büyük senaryodaki rollerin dağıtımı kesinlikle yapılmamıştır. Seçim, insana bırakılmıştır. İsteyen, istediği rolü kendisi seçmekte ve tercih ettiği o rolü oynamaktadır. İnsan dilerse, çabalarsa ve hak ederse Hz. Âdem, dilerse, inatlaşırsa ve azgınlaşırsa lanetlenmiş İblis rolünü seçebilir. Bir başka ifadeyle dilerse kâfir, dilerse münafık olabilir. Dilerse ateist, dilerse deist olabilir. Dilerse müşrik, dilerse fâsık olabilir. Dilerse mücrim, dilerse muslih olabilir. Dilerse mü’min, dilerse müttâkî olabilir. Dolayısıyla insan bu rollerden hangisini tercih ederse, kaderi ona göre şekillenir. Arınmayı isteyen ve gereğini yapan kurtuluşa erer, içindeki şeytana (vesvâsi’l-hannâs) uyan, onu dost edinen ve izini takip eden ise kaybeder.
“Adamın kalbi kilitli” sözü de son derece çarpık ve bilinçsizce söylenmiş bir sözdür. Zira Kur’ân-ı Kerim, küfrü tercih etmesi nedeniyle adamın kalbinin kilitlendiğini/ mühürlendiğini söyler. Kişi kendi tercihini o yönde kullanmış, ısrar etmiş ve nihayet kalbi kilitlenmiştir. Yani kalbi durup dururken kilitlenip taşlaşmamıştır. Kısaca küfürden yana tavır koyanın kalbi mühürlenir.Buna rağmen bu gibi kimselerin de tövbe etme imkânı henüz sona ermemiştir. Tövbelerinde samimi olduklarını ispat edinceye kadar vakitleri vardır; az da olsa bunlardan bazıları tövbe edip hidayete kavuşabilir.[12] Küfürden, şirkten, isyandan ve fısktan dönen ve kendini düzelten kurtulur. Dolayısıyla kâfir olmak sebep, kalbin mühürlenmesi sonuçtur.
Hiçbir kimsenin kendi kabahatini Yüce Allah’a havale etmeye hakkı ve yetkisi yoktur. Böyle yapan kimse şeytanlaştığını bilmelidir. Yaptığı hata karşısında Yüce Allah’a sığınmayan hüsrana uğrar. İçindeki şeytan derhal ona vesvese verir, kötü düşünceler fısıldar, onu kandırır, hatasını süslü/haklı gösterir ve beraberinde onu da cehenneme sürükler. Yaptıkları nedeniyle de o kimse Yüce Allah’ın rahmetinden uzaklaşır. Zira suç işlemeyi alışkanlık haline getiren mücrimdir ve mücrimlerin felaha ermeleri söz konusu değildir. Bunlar yapıp ettikleri zulüm nedeniyle de Yüce Allah’ın rahmetinden uzak kalmayı hak eder.
Öte yandan kaderin iki boyutu vardır. Birisi, kaderin “insanı aşan ilâhî boyutu”dur. Nitekim hiç kimsenin “anne ve babasını, ırkını, rengini, dilini, dünyaya geliş yeri ve zamanını” seçme şansı yoktur. Bunlar kaderin “ilâhî boyutudur.”
Diğeri ise insanın “kendi tercihleriyle oluşan kader boyutu”dur. Burada belirleyici olan insanın kendi iradesiyle bilinçli olarak yaptığı seçimleridir.
Bu ikisi arasındaki farkı fark etmeyenler ya da fark etmek istemeyenler “yanlış Allah ve kader tasavvuruna” kapılmakta, istikâmetten uzaklaşmakta ve neticede savrulmaktadır.
Zira alıcısını/çanak antenini şeytanın yayın yaptığı frekansa çevirip onun etkisi altına girenlerin şeytanı suçlamaya hakları yoktur. Şeytanı “günah keçisi” ilan etmek böyle yapanları kurtarmaya asla ve kat’a yetmez. Akıllı insan alıcısını “vahiy/Kur’ân uydusuna” çevirir, oradan beslenir. Kitap ve sahih sünnetin ilkelerinden istifade etmeyen, müttakîler, sıddıklar, sadıklar ve muhsinlerle beraber olmayan kimse kaybederse kendisinin suçlu olacağını bilmelidir. Zira şeytanın böyle muhlis kimselere nüfuz etmesi söz konusu değildir. Şeytan, Kur’ân’ı anlamak istemeyenlere ve ondan kaçanlara musallat olur.[13]Yüce Allah’ın gösterdiği dosdoğru yoldan uzaklaşanlara yandaş olur. Dolayısıyla Hak’tan uzaklaşma bir sebep, şeytanın musallat olması bir sonuçtur. Bu itibarla Hak’tan uzaklaşmayı isteyen sorumludur. Şeytanın davetine koşarak icabet etmek, sonra da bütün suçu ona atmak doğru değildir. Nitekim şeytan kıyamet günü “Ben mi zorladım, inanmasaydınız, kanmasaydınız, yapmasaydınız” diyerek dostlarını, yandaşlarını ve yoldaşlarını terk edecek ve “Ben Allah’tan korkarım!” diyecektir.[14] Ama o zaman da iş işten geçecek ve şeytanın yolundan gidenler onunla birlikte cehennemi boylayacaklardır.[15]Zira “yolu ve hedefi bir/ortak/aynı olanların sonu da bir/ortak/aynı” olacaktır.
Sonuç olarak, herkes konuştuğu sözlerine dikkat etmeli ve bilmediği konularda kesinlikle ahkâm kesmemelidir. Bilenlere danışmalı ve hatasında ısrarcı olmamalıdır. Böyle yapanlar şeytanın elinde oyun ve eğlence olmaktan kurtulamayacaklarını artık fark etmelidir. Şeytan, insanoğlunun baş düşmanıdır. Onu düşman bilip fısıldadığı şeylerin tersini yapanlar yani harama değil helale yönelenler kurtulacak, ancak onun yolundan giden ve söylediklerini yapanlar ise kendi sonlarını kendileri hazırlayacak ve suçu Yüce Allah’a atmaları onları kurtarmaya asla yetmeyecektir. (03.01.2014)
[1] el-Bakara 2/34.
[2] el-A’râf 7/12; es-Sâd 38/76.
[3] Yûnus 10/90-92.
[4] es-Sâff 61/5; el-İnsân 76/29-31.
[5] ez-Zümer 39/23.
[6] el-Kehf 18/29.
[7] el-En’âm 6/125-126; ez-Zümer 39/22; et-Tegâbun 64/11.
[8] en-Nahl 16/35.
[9] el-En’âm 6/148.
[10] el-Enfâl 8/22; Yûnus 10/100.
[11] el-Mâide 5/104; el-A’râf 7/28, 70-71.
[12] en-Nisâ 4/155.
[13] ez-Zuhruf 43/36.
[14] İbrâhim 14/22; el-Hicr 15/42.
[15] el-İsrâ 17/63; el-A’râf 7/18; es-Sâd 38/85.
2 yorum
Şeytanın avukatlığını yapacak olursam (savunma hakkı kutsaldır!) insanoğlunun onun fısıldadıkları karşısındaki davranışlarına farklı bir bakış açısıyla yaklaşabiliriz. İlk olarak, eğer insanlar sürekli olarak şeytana ve onun telkinlerine direnmek zorundaysa, bu durum onların iradesini ve özgürlüğünü gerçekten temsil ediyor mu?
İnsanların sürekli bir sınavda olduklarını bilerek yaşamaları, onları suçlamaktan çok kaderlerinin belirlenmiş olduğuna mı işaret eder?
Ayrıca, insanların şeytanın söylediklerine uyarak hareket etmeleri, belki de onların içsel arzularının ve özgür iradelerinin bir sonucu olabilir. Bu durumda, şeytan sadece bir katalizör görevi görerek insanların içlerindeki eğilimleri açığa çıkarmıyor mu?
Son olarak, insanlar neden kendi seçimlerinden dolayı tamamen sorumlu tutuluyor? Eğer şeytan sürekli bir kışkırtıcıysa ve insanlar zayıfsa, burada tam bir özgür irade varlığından bahsetmek ne kadar doğru olur?
Şeytan, aslında sadece bir yol gösterici ya da seçenek sunucu olabilir. İnsanlara farklı yolları gösterip onları zorlamadan kendi seçimlerini yapmalarına olanak tanıyor. Bu durumda, insanların onun yolundan gitmeleri, belki de onların içsel isteklerinin bir yansımasıdır ve suçlanması gereken şeytan değil, insanın kendi zayıflıklarıdır. Şeytan sadece insanın karanlık tarafına bir ayna tutuyor olabilir.
İnsanoğlu ancak zorluklar ve hatalarla büyüyüp olgunlaşabilir; şeytanın sunduğu cazibeler ve kışkırtmalar, insanlara kendi zayıflıklarını fark etme ve bunların üstesinden gelme fırsatı tanıyor. Dolayısıyla, şeytanın varlığı insanların kendilerini tanımaları ve aşmaları için bir katalizör olabilir.
Ayrıca, insanın her durumda şeytanı suçlayarak kendi sorumluluğunu üstlenmemesi de adil bir yaklaşım mı?
Şeytan bir seçenek sunuyor ama nihayetinde insanlar, kendi özgür iradeleriyle karar veriyorlar. Şeytan sadece bir öneri sunarken, tüm sorumluluğun ona yüklenmesi, insanın kendi hatalarından kaçma yolu olabilir.
Ayrıca, şeytanın varlığı olmadan, iyiliğin anlamı nasıl tam olarak kavranabilir? Zıtlık olmadan iyinin ve kötünün farkına varmak zorlaşırdı. Eğer şeytan kötülüğe dair hiçbir şey fısıldamasaydı, insanların ahlaki gelişimi nasıl olurdu? Kısacası, şeytan aslında insanların manevi gelişiminde bir rol oynayan, varlığı zorunlu bir unsur olabilir.
Mesut Bey,
Ya makaleyi okumadan yorum yapıyorsunuz ya da okuduklarınızı anlamaktan acizsiniz.
Ayrıca kafanızın oldukça karışık olduğu anlaşılıyor.
Lütfen önce sağlam muhakeme ışığında sağlıklı tefekkür yapmayı öğreniniz.
Mantık ilmi okuyunuz.
Selim akıl ile meseleyi analiz ediniz.
Tarafgirlikten ve şartlanmışlıktan uzak durunuz.
Müslümanların hatalarına bakıp İslam’ı eleştirmeyiniz.
Meseleye bütüncül bakmayı öğreniniz.
Geniş bir perspektiften ve çok yönlü çözümleme yapma kabiliyetinizi geliştiriniz.
Aksi halde girdiğiniz çıkmak sokakta kendinize büyük zararlar vermeniz kaçınılmaz olabilir.
Benim şeytanla ilgili yazmış olduğum kendi sitemdeki diğer makalelerimi dikkatle okuyunuz.
Veyahut youTube kanalımdaki videolarımı izleyiniz, o zaman bazı gerçekleri daha iyi fark edebilirsiniz.
Eğer gerçekten hakikati arıyorsanız bulursunuz.
Yok eğer demagoji yapma peşindeyseniz, spekülasyonlarla bir yere varacağınızı sanıyorsanız, konuşmuş olmak için konuşuyorsanız, yazmış olmak için yazıyorsanız bunların size hiçbir faydası olmaz.
Ama hayatın anlam arayışı peşindeyseniz, doğru bilgi arayışı içindeyseniz, Kur’an ve sünnetin ilkelerini sağlıklı bakış açısıyla analiz eden gerçek İslam alimlerini arıyorsanız o zaman çok güzel sonuçlarla karşılaşırsınız.
Diğer taraftan kader anlayışı ile ilgili ciddi problemlerinizin olduğu anlaşılıyor.
Sağlıklı kader anlayışına sahip olmak için sitemde yazmış olduğum 20 kadar kaderle ilgili makaleyi okumanızı öneriyorum. Şunu herkesin ve sizin de bilmeniz gerekiyor ki alnına yazılmış bitmiş bir kader yoktur, kader insanın alnına an be an saniye saniye yazılmaktadır. Doğru bir kader anlayışı ile meseleye yaklaştığınızda bazı gerçekleri fark etmeniz mümkün olabilecektir. Aksi halde kadercilik girdabına sürüklenip İslam’ı doğru
anlamaktan da uzaklaşabilirsiniz. Tanrı tasavvurunuz, peygamber tasavvurunuz, kader tasavvurunuz, ahiret tasavvurunuz iyice bozulur ve istikametten saparsınız.
Ayrıca Şeytan, nefis ve cinlerle ilgili yazdığım bir sürü makaleler var. Bunları da dikkatlice okuyunuz. Pek çok Müslümanın bu konuda kafası karışık. Bunların düzeltilmesi gerekiyor.
Siz şeytana kısmen tanımışsınız (son cümlenize atfen) ama hala sizde de bir sürü bilgi yanlışlığınız var. Kur’an ve sünnetin bu konuda ne dediğine iyi bakmanız gerekiyor.
Yeni katkı ve eleştirilerinizi beklerim.
Selamlar