Anı Yaşamak ve Ne Yediğinin Farkında Olmak…

Geçen Mart ayındaki yazıda toksik olanın doz olduğundan bahsetmiştim. 2022 yılını geride bırakmaya hazırlanıp yıl sonu sorgulama ve değerlendirmeleri yaparken toksik dozun zaman kavramı için de geçerli olduğunu söyleyebilir miyiz? Bence evet, söyleyebiliriz. “Carpe diem” anı yaşa, anda kal, anda ol. Nancy H. Kleinbaum’un “Ölü Ozanlar Derneği” kitabının anlamlı satırlarında veya filmindeki etkileyici sahnesinde bahsedildiği gibi “yaşadığın günü kavra/günü yaşa”. İşte yaşam için, zaman için hormetik etki gösteren doz budur; yaşadığın anı kavrayabilmek. Acı, tatlı her anı o anın içinden geçerek yaşayabilmek. Nefes alırken nefesimizin farkında olmak, dünde veya gelecekte değil; bugünde olduğunun farkında olmak. Bunu öğrenebilirsek, toksik olan zaman dozundan; geçmiş ve gelecekte yaşamaktan sıyrılarak şu anda kalabilirsek, ne yediğimizin de neden yediğimizin de farkındalığı oluşmuş oluyor. Son yıllarda psikoloji biliminde “Mindfullnes- Bilinçli farkındalık” kavramı ve beslenme ve diyetetik bilimiyle ile ilgili olarak “Mindful eating-Yeme farkındalığı”ndan bahsediliyor. Bilinçli farkındalık anı algılama, yaşama ve algılananı kabul etme şeklinde tanımlanmaktadır. Bu bağlamda yeme farkındalığı o anda ne yediğini tüm duyularla hissetme farkında olmanın yanı sıra hissedileni algılayıp tanımlayarak kabul etmektir. Ne yediğinin neden yediğinin farkında olma, beslenme tutum ve davranışlarını olumlu yönde etkileyebilmektedir. Konuyla ilgili yapılan birçok çalışmada yeme farkındalığı yüksek olan bireylerin obezite ve yeme davranış bozuklukları gibi çeşitli hastalıklara eğiliminin daha düşük olduğu belirtilmektedir. Sonuç olarak bilinçli farkındalığın hormetik etki göstererek zamanın toksik etkilerini yaşamamızı önleyebileceği ve yeme farkındalığının yeme tutum ve davranışları üzerinde etkili olarak özellikle obezite ve yeme davranış bozukluklarının önlenmesi ve tedavisinde yer alabilecek yaklaşımlardan biri olduğu söylenebilir. Şu anda ve şu anın farkında olduğumuz yeni bir yıl dileğiyle…