Pandeminin arkasındaki koronavirüs, kapı kollarında ve diğer yüzeylerde oyalanabilir, ancak bunlar önemli bir enfeksiyon kaynağı değildir.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), Covid 19 ‘un yüzeylerden bulaşma konusundaki araştırmalarının sonuçlarını yayınladı. Söz konusu yolun “virüsün yayılmasının ana yolu olduğu düşünülmediğini” belirtti. Artık yüzeyler yoluyla bulaşmanın “COVID-19’un yayılmasının yaygın bir şekli olduğu düşünülmüyor. Bu durum özellikle ağız, burun ve gözlere dokunulacağında el yıkanması gerekmediği şeklinde algılanmamalı. Sorun aslında artık eve giren alış veriş torbaları, paketlerin Covid 19 ‘u yayma konusunda hava yolu kadar etkili olmadığının anlaşılmasıdır.
Pandemi sürecinde kanıtlar biriktikçe, virüs hakkındaki bilimsel anlayış değişti. Salgın araştırmaları ve araştırmalarının tümü, enfekte olmuş kişilerin öksürdüklerinde, konuştuklarında veya nefes aldıklarında büyük damlacıklar ve aerosol adı verilen küçük partiküller yayması sonucu meydana gelen bulaşmaların çoğunluğuna işaret etmektedir. Bunlar yakındaki kişiler tarafından doğrudan solunması, yüzeylerden bulaşmasından daha tehlikedir. Yüzeylerden bulaşama, mümkün olmakla birlikte, artık çok önemli bir risk olarak var sayılmamaktadır.
Araştırmacı ve mikrobiyolog Dr. Goldman, viral RNA ile kontaminasyonun mutlaka alarm nedeni olmadığını söylüyor. “Viral RNA, virüsün cesedinin eşdeğeridir” ve kesinlikle “Bulaşıcı değildir.” şeklinde araştırma sonuçlarını yayınlamaktadır. Goldman, E. Lancet Infect. Dis. 20 , 892-893 (2020).
Uzmanlar, el yıkamayı önermenin mantıklı olduğunu söylüyorlar, ancak bazı araştırmacılar yüzeylere odaklanmaya karşı çıkıyorlar. Aralık ayında, Blacksburg’daki Virginia Tech’de mühendis Linsey Marr, Washington Post için insanları temizlik çabalarını kolaylaştırmaya çağıran bir
Virjinya Teknik Üniversitesinden Dr. Lisley Marr, “Aerosollerin (mikroskopik damlacıkların) solunması yoluyla bulaşmanın, baskın olmasa da önemli bir bulaşma şekli olduğu açıkça ortaya çıktı” diyor. Yüzeyleri bozulmamış hale getirmeye aşırı dikkat, havalandırmaya veya insanların soluduğu havanın dekontaminasyonuna daha fazla yoğunlaşarak, sınırlı zaman ve kaynakları etkin kullanmalıyız.
Dr. Marr, el yıkamanın çok önemli olduğunu çünkü yüzeyden bulaşmanın göz ardı edilemeyeceğini söylüyor. Ancak havalandırma sistemlerini iyileştirmenin veya hava temizleyicileri kurmanın yüzeyleri sterilize etmekten daha önemli olduğunu söylüyor. “Havaya zaten dikkat ettiysek ve fazladan zamanımız ve kaynaklarımız varsa, evet, bu yüksek temaslı yüzeyleri silmek yardımcı olabilir” şeklinde çalışma sonuçlarını yayınlamaktadır.
Ellerimizi yıkamaya ve hijyene dikkat etmeye devam etmeliyiz. Bulaşmanın büyük çoğunluğu fomitlerden ziyade hava yoluyla meydana gelmektedir. Paylaşılan havayı temizlemeye tüm dikkatimizi yönlendirmeliyiz.