Son 50 yılda en büyük virüs salgınlarına bakıldığında, ölüm oranı en yüksek olan Marburg salgını %80 (1967, Ebola virüs ailesinden bir virüs, salgın Almanya’da Marburg başlamış), Nipah salgını %77 (1998, Malezya’da başlamış akut ensefalit kliniği oluşturan paramiksovirus ile oluşmuş), Handra salgını %57 (1994 Avustralya’nın Hendra kentinde başlamış, etken Hendra virüs olarak isimlendirilmiş) olduğu görülüyor. MERS’in (2012 ) %34, SARS ‘ın (2002) %9,6 ölüm oranları, Covid-19 un(2020) %2.2 ölüm oranı olduğu görülüyor.
Büyük virüs salgınlarında mortalite oranları
MArburg
1967 |
Nipah
1998 |
Hendra
1994 |
H5N1
1997 |
Ebola
1976 |
H7N9
2013 |
MERS
2012 |
SARS
2002 |
Covıd
2020 |
H1N1
2009 |
%80 | %77.6 | %57 | %52 | %40.4 | %39.3 | %34.4 | %9.6 | %2.2 | % 0.02 |
Pandemilerde, toplumun infekte olma oranlarına bakıldığında Covid-19’un en fazla infekte etme özelliğine sahip olduğu görülüyor.
Virüs salgınlarında toplumu infekte etme oranları
Ebola | MERS | SARS | Covıd -19 | Mevsimsel Grip |
%1.5-2.5 | % 0.42-0.92 | % 3 | %1.5-3.5 | % 1.3 |
Ülkelere göre uygulanan test sıklığı
Uygulanan test sıklığı bakımından 13 Temmuz itibariyle sırasıyla Çin, Amerika, Rusya ilk üç sırayı almaktadır. Türkiye 3.975 000 test sayısı ile 10. sırada gelmektedir.
1.Çin | 2. USA | 3.Rusya | 4.İngiltere | 5.Hindistan | 10. Türkiye |
90410000 | 42469607 | 23031056 | 11990257 | 11806256 | 3975455 |
13 Temmuz verilerine göre, olgu sayıları itibari ile sırasıyla Amerika, Brezilya ve Hindistan ilk üç sırada yer almaktadır. Türkiye 212.996 olgu sayısıyla 15. sırada yer almaktadır.
Ülkelere göre saptanan Covid-19 olgu sayıları
Dünya | 1.USA | 2.Brezilya | 3.Hindistan | 4.Rusya | 15. |
13041696 | 3413995 | 1868176 | 879466 | 727162 | 212996 |
13 Temmuz 2020 itibariyle dünyada Covid-19’dan ölen hasta sayısı 571.660’tır. Sırasıyla Amerika, Brezilya ve İngiltere’de en fazla ölüm olmuştur. Ölüm sayısı bakımından Türkiye 5.363 vefat ile 18. sırada yer almaktadır.
Ülkelerin Covid-19 ‘dan ölen olgu sayıları
Dünya | 1.USA | 2.Brezilya | 3.İngiltere | 4.Meksika | 18.Türkiye |
571660 | 137782 | 72151 | 44819 | 35006 | 5363 |
Son bir haftada ortalama yeni olgu sayılarına göre ülkelerin durumları
Temmuz 2020’de son bir haftada ortalama yeni olgu sayısına bakıldığında tüm dünyada halen günde 189.267 yeni olgu saptanıyor. Günlük yeni olgu sayısı bakımından sırasıyla, Amerika, Brezilya ve Hindistan ilk üç sırada yer almaktadır. Türkiye 1.133 günlük yeni olgu ile 8. sırayı almaktadır.
Dünya | 1.USA | 2.Brezilya | 3.Hindistan | 4.Rusya | 8. Türkiye |
189267 | 51603 | 36639 | 22963 | 6638 | 1133 |
Ülkelerin tanı konmuş olgu ve ölüm sayılarına baktığımızda sırasıyla mortalite oranı en yüksek olan ülkelerin Yemen (%28), Belçika (%15.6), İngiltere (%15.45) olduğunu Türkiye’nin (%2.5) oranıyla 66. sırada yer aldığını görüyoruz .
Ülkelerin Covid-19 mortalite oranları
1.Yemen | 2.Belçika | 3.İngiltere | 4. Fransa | 5.İtalya | 66.Türkiye |
%26.3 | %15.5 | %15.4 | %14.99 | %14.3 | %2.5 |
Şubat 2020’den itibaren dünyada günlük total olgu sayıları grafiğine baktığımızda bu sayının artış gösterdiğini ve günlük 200.000 olguya kadar çıktığını görüyoruz.
2 Şubat | 15 Mart | 16 Nisan | 12 Mayıs | 11 Haziran | 13 Temmuz |
2597 | 12145 | 75719 | 81508 | 128486 | 214763 |
Ülkelerin nüfusları göz önüne alındığında milyon nüfus başına Covid-19 ölüm oranına bakıldığında ilk üç sırada sırasıyla Belçika, İngiltere ve İspanya gelmektedir. Türkiye milyon nüfus başına ölüm oranı bakımından 65 olgu ile 39. sırada yer almaktadır.
1.Belçika | 2.İngiltere | 3.İspanya | 4.İtalya | 5.İsveç | 39.Türkiye |
856 | 676 | 608 | 578 | 544 | 65 |
Tablo: Sayılar ile dünyada ve Türkiye’de Covid -19
Dünya | 1.Ülke | 2.Ülke | 3.Ülke | TÜRKİYE | |
Uygulanan test Sayısı | Çin | USA | Rusya | 10.sıra | |
Total olgu Sayıları | 13041696 | USA
3413995 |
Brezilya
1866176 |
Hindistan
897466 |
15.sıra
212993 |
Yeni olgu sayıları /gün | 189267 | USA
51603 |
Brezilya
36639 |
Hindistan
22963 |
8.sıra
1133 |
Ölen hasta sayıları | 571660 | USA
137782 |
Brezilya
72151 |
İngiltere
44819 |
18.sıra
5363 |
Total tanı / total ölüm(ölüm oranı ) | Yemen
%28 |
Belçika
%15.6 |
İngiltrere
%15.4 |
66.sıra
%2.5 |
|
Milyon nüfus başına ölüm sayısı | Belçika
856 |
İngiltere
675 |
İspanya
606 |
39.sıra
66 |
13 Temmuz itibari ile olgu sayısı bakımından dünyada 15. sırada olup, ölüm oranı bakımından %2.5 ile 66. sırada yer almak tanı tedavi hizmetleri bakımından önemli bir başarıdır. Başta Sağlık Bakanlığının organizasyonu ile birlikte bütün sağlık çalışanlarının çok büyük rolü vardır. Ancak halen günlük yeni olgu sayılarına baktığımızda aynı oranda başarılı olmadığımızı söyleyebiliriz. Korunma önlemlerinin daha etkin ve yaygın uygulanma gerekliliği açıktır.
Kaynak