Temel immünoloji, “Mikroorganizmalara Bağışıklık Yanıtı” ya da klinik dallarda “Bağışıklık Sistemi Hastalıkları” kavramlarının ötesinde, immün sistemin evrimsel gelişiminden immün yetmezlik ve kanserlere, allerjik mekanizmalardan doku ve organ transplantasyonlarındaki mekanizmalara uzanan birçok konuda temel ve sistematik araştırmalar yapan, rutin laboratuvar tetkikleri ile kliniğe de hizmet veren ve bu alanların eğitimini veren bir bilim dalıdır.
İmmünoloji bilimi bünyesinde verilen lisans üstü eğitim ile kanser immünolojisi, otoimmünite, kök hücre immünolojisi, allerji, transplantasyon immünolojisi gibi alanlarda ülkemizde hâlihazırda bu alanlarda eksikliği çekilen uzman ve bilim adamlarının yetiştirilmesi, hem akademik hem de hizmet alanlarında sağlıklı ve sistematik bir büyüme için hızla devam etmektedir.
Hızla gelişen immünoloji bilimi, birçok farklı hastalığın temelinde immün sistemle ilgili bozuklukların olduğunu göstermiş ve moleküler düzeydeki mekanizmaları aydınlatmıştır. Transplantasyon immünolojisindeki ilerlemeler ve immün sistemin özgül baskılama mekanizmalarının aydınlatılması sayesinde, günümüzde doku nakilleri daha başarılı hale gelmiştir. Son 10 yıldır uygulamalarını görmeye başladığımız ve çok kısa zamanda kanser de dâhil her alanda farklı uygulamalarını göreceğimiz “Hedefe Yönelik ve/veya Bireye Özgü Tedavi”, kaçınılmaz olarak immün sistem bilgisini kullanan ve immün davranışı örnek alan bir yaklaşımdır.
Transplantasyon immünolojisi ile ilgili uzman personelin azlığı ve bu personeli yetiştirecek bilim dalının ve akademik personelin çok az sayıdaki üniversitede bulunması nedeniyle immünoloji biliminin önemi hızla artmaktadır. İmmünoloji bilim dalında “doktora” eğitimi verilmesi ve bu alanda “doktor” unvanı almış çok sayıda bilim adamının bulunması nedeniyle “Sağlık Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Doku Tipleme Laboratuvarı Yönergesi”nin 11. maddesi “a” fıkrasında; “İmmünoloji, hematoloji alanında uzmanlık/yan dal uzmanlığı veya doktora almış olan hekimlerden; Bu eğitimlerden sonra, Bakanlıktan ruhsatlı doku tipleme laboratuvarlarında aktif olarak en az altı ay doku tipleme ve transplantasyon immünolojisi alanında çalışmış olanlar” ifadesine karşılık “ç” fıkrasında “Tıbbi biyoloji, biokimya, mikrobiyoloji, patoloji ve genetik alanlarında doktora eğitimini tamamlamış hekim olmayan kişilerden: bu eğitimlerinden sonra, Bakanlıktan ruhsatlı doku tipleme laboratuvarında aktif olarak en az üç yıl doku tipleme ve transplantasyon immünolojisi alanında çalışmış olanlar”, “İmmünoloji” alanında doktora eğitimini tamamlamış hekim olmayan kişilerin yer almaması ve gerekli sürelerin farklılığı dikkat çekicidir.
Bu durumun düzeltilebilmesi için sağlıklı bir sertifikasyon sisteminin kesin kurallarla oluşturulması ve uygulamaya geçirilmesi, hatta günümüzde geçerliliği olan doku tipleme laboratuvar sorumluları ve çalışanlarının da bu sertifikasyon sürecinden geçirilmesi büyük önem taşımaktadır.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile yazışmalarımızın sonucunu beklerken, sorunlarımızı, bu alanda çalışan ve eğitim gören bilim insanlarını desteklemek amacıyla sizlerle de paylaşmak istedim.
Sevgilerimle…