Ekmeğimize Neler Oluyor

Konuk olduğu bir televizyon programında “Ekmek aptal toplumların temel gıda maddesidir” diye, topluma hakaret eden,  Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar tutuklandı. Bu sözleri sebebiyle Cihan Kolivar’a, ekmek üreticilerinden ve vatandaşlardan tepki yağdı. Bir vatandaş Kolivar için “Kendisi aptaldır, bizi de aptal yerine koydu” dedi. Öncesinde, Prof Canan Karatay’ da, kan yağları da dahil vücut yağlarından kurtulmak isteyenlere, kahvaltıda tereyağlı omlet, yanında beyaz peynir ve cevizi önermişti. ‘Ekmek, aldatıcı ve boş kaloridir diye de eklemişti.  

Buğday, pirinç, patates ve mısır, belli başlı karbonhidrat depolarımızdır. Tüm dünyada her yıl milyonlarca ton üretilip, tüketilirler. FAO’nun 2019 yılı verilerine göre, dünyada kişi başına en çok buğday tüketen ülke, Tunus. Bu ülkede yıllık kişi başına 199 kg buğday tüketiliyor. Onu, Türkmenistan, Cezayir Azerbaycan, Fas ve Özbekistan takip ediyor. Yedinci sıradaki Türkiye’de yıllık kişi başına buğday tüketimi ise 169 kg. (finansgundem.com.)

Dünyada, en çok üretilen mısırdan sonra, ikinci sırada  buğday gelmektedir. . Çin Halk Cumhuriyeti, yılda 134 milyon ton üretimle dünyanın en büyük buğday üreticisi. Hindistan 99 milyon ton ile ikinci  86 milyon ton üreten Rusya üçüncü büyük buğday üreticisidir. 21 milyon ton üretimiyle Türkiye 11. sırada yer alıyor. tech-worm.com/ulkelere-gore-bugday-uretimi-2022/

Dünya pirinç üretiminde ilk üç ülke, Çin 214 milyon, Hindistan 172 Endonezya 83 milyon ton.  Türkiye 940 bin ton ile 38. Sırada.

Dünyada patates üretimi, 2019 yılında 370 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Yıllar itibarı ile Çin 99 milyon ton, Hindistan 43 ve Rusya 31 milyon tonal, üretimde başta gelen ülkeler. Patates üretiminde, Çin %25, Hindistan %14, Rusya %6 ve Ukrayna %5’lik pay almakta. Ülkemiz %1,34’lük pay ile 17’nci sırada. Dünyada kişi başına patates tüketimi yıllık ortalama 32.6 kg civarındadır. Bu miktar Letonya’da 143 kg, Polonya’da 132 kg iken, ülkemizde kişi başına patates tüketimi yıllık 60,7 kg olmuştur.

Amerika’nın keşfedilmesiyle, mısır ve patates, önce Avrupa’ya, oradan da tüm dünyaya yayılmıştır. Mısır ülkemizde de üretilip tüketilen bir tahıl. 1600 lü yıllarda Suriye’den İstanbul’a gelen mısır, o günden bu yana üretilmektedir. Dünyada mısır, 392 milyon ton ile ABD, 257 milyon ton ile Çin ve 82 milyon tonla Brezilya’da  üretilmektedir. ABD ile Çin,  dünya mısır üretiminin yarısından fazlasını karşılıyorlar.

Bu kısa bilgiden sonra biz yine gelelim ekmeğimize. Ekmek ülkemizde, daima vatandaşlarımızın kutsalı olmuştur. Onun yeri, çoğunlukla baş köşemizde olur. Yere düştüğünde öperek, bir kenara koyarız.

Görüldüğü gibi, dünyada her yıl milyonlarca ton, tahıl üretilip tüketiliyor.

Siz bakmayın, ‘ben ekmek yemiyorum’ diyenlere. Kimimiz pizza-pide, hamburger, kimimiz de makarna, çiğ köfte, pasta, börek, bisküvi ve kraker olarak, her gün, az ya da çok, unlu mamülleri tüketiriz. Meşhur tarhana ve Ezogelin çorbalarımızda bile un vardır.

Dünyada, hem en çok suçlanan, hem de en çok tüketilenler, başta ekmeğimiz olmak üzere karbonhidratlar olmuştur. Orta çağda açlıktan kırılan Avrupa’ya patatesin gelmesi, bir mucize gibi olmuştur. Bu yüzden Avrupalılar, ona dört elle sarılmışlardır. Yemeklerinde patatese, sıklıkla yer verirler.

Dünya nüfusunun neredeyse yarısını oluşturan Çin, Hindistan, Japonya ve Kore’nin, temel gıdaları, pirinç ve buğdaydır. Bu nasıl aptallıksa, bu ülkeler her konuda, dünyanın en ileri gitmiş ve en büyük ekonomileri arasında daima ilk sıralarda bulunuyorlar. Bize anlatılanlar mı doğru, yoksa görünen gerçekler mi?

Halkımızın temel gıdası, tek kelimeyle ekmeğimizdir.  ‘Allah kimseyi muhtaç bırakıp, bir dilim ekmeğe muhtaç etmesin’. Büyüklerimizden yıllar içinde hep böyle duymuşuzdur. Ekmek bizim, hem aşımız, hem de işimizdir. Sabah işe gitmek için evden çıkmadan son kez, ‘evde ekmek var mı’ diye bakılır. Sofraya, tabak, çatal, kaşık konmadan once, ekmek konulur. Ekmek vatandaşımızın, velinimetidir.

 Ekmeğimize çamur atanlar şunu iyi bilsinler, attıkları o çamur, gün gelir onların yüzlerine yapışır.