Hayatımızı kolaylaştırmak için her alanda elektronik işlemleri kullanıyoruz. Örneğin bankacılık işlemleri tamamen elektronik olarak yapılıyor. Fatura, kredi kartı kart borcu, motorlu taşıt vergisi, okul taksidi ödemeleri, para göndermek ve benzeri işlemleri artık bankaya gitmeden cep telefonu veya web tarayıcı üzerinden yapabiliyoruz. Bilmediğimiz bir adrese giderken telefonumuzdaki navigasyon programını kullanıyoruz.
e-devlet kapısı üzerinden yüzlerce işlemii devlet dairelerine gitmeden yapabiliyoruz. Şirketler faturalarını elektronik olarak düzenliyor. Biletlerimizi elektronik bilet olarak alıyoruz. Artık posta kutunuza zarf içerisinde mektuplar gelmiyor. Telefonumuzdaki sohbet programları ile arkadaşlarımızla anlık iletişim kurabiliyoruz. Pek yaygın olmasa da evrakları imzalamak için elektronik imza kullanıyoruz. Elektronik imza kanunlar nezdinde nikah ve tapu işlemleri dışında her işlem için kabul ediliyor.
Her işlemi elektronik ortamda yaparken seçimleri elektronik olarak yapmak mümkün mü? Bu konuda gerek akademik gerekse pratik çalışmalar halen devam etmekte birlikte bazı ülkeler elektronik seçim uygulamasını başlatmış bulunuyor. Örneğin Estonya 2005 mahalli seçimlerde elektronik seçim uygulaması başlattı ve seçmenlerin %1.9usi bu sistemi kullandı. 2007 genel seçimlerinde de bu sistem kullanıldı ve elektronik oy kullanma oranı %3.4 e çıktı. Bundan sonraki seçimlerde elektronik olarak oy kullanmaya devam edildi ve en son 2019 da yapılan seçimlerde oy kullananların %46.7 si elektronik olarak oy kullandı.
Hindistanda ise seçmenler sandık başına gidip oy kullanırken elektronik bir cihazın tuşlarına basarak oylarını kullanabiliyor. Tuşlara basmak yerine dokunmatik bir ekran üzerinde oy verme işlemlerinin yapıldığı sistemler de var. Bu sitemler İnternete bağlı değil. İkinci bir bilgisayar veya cihaz üzerinde oylar toplanıyor ve merkezi bir yere götürülüp sonuçlar aktarılıyor.
Bazı ülkelerde ise, örneğin Fransa ve İrlanda, elektronik seçim bir süre kullanılmış sonra kullanımından vaz geçilmiştir. Elektronik seçimlerin en büyük zafiyeti bilgi güvenliği ile ilgilidir. Internete bağlı bilgisayarlarda saklanan oylar ve seçimlerde kullanılan yazılımlar bilgisayar korsanlarının saldırısına uğrayabilir ve sonuçlar değiştirilebilir.
Bilgi güvenliği alanındaki gelişmeler sonucu elektronik seçimler daha güvenli hale getirmek mümkündür. Örneğin kullanılan oyların blok zincir teknolojisi kullanılarak saklanması, oyların değiştirilmesinin önüne geçer. Elektronik imzanın kimlik kartlarına yüklenmesi ile kimlik kartını okuyan bir cihaz ile kimlik tespiti yapılıp, o kişinin oy vermesi sağlanabilir. Kullanılan oyların merkezi bilgisayar iletilmesi kriptoloji algoritmaları kullanılarak güvenli bir şekilde yapılabilir.
Elektronik seçimler maliyet ve kolaylık açısından sandık başına gidip oy kullanmaya göre çok daha avantajlıdır. Bilgi güvenliği konusundaki endişelere rağmen gün geçtikçe kullanımı yaygınlaşacaktır. Ülkemizde de elektronik oy kullanılması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve altyapının kurulması gereklidir. Mahalli ve genel seçimlerde isteyen vatandaş oyunu elektronik olarak kullanılabilmelidir.