İletişim, insan yaşamında önemli bir yer tutan vazgeçilmez bir unsurdur. İletişim insanın duygu, düşünce, niyet ve gereksinimlerini anlatma ve başkalarını anlama yoludur. Hemşirenin hastayla kurduğu iletişimin temel amacı, hastayı tanımak, gereksinimlerini belirlemek ve karşılamaktır. Hemşirenin bu amaçlara ulaşabilmesi için yeterli iletişim bilgi ve becerisine sahip olması gerekir. Hemşirenin hastasına sunduğu bakımın etkili olabilmesi için hasta ile etkili ve profesyonel iletişim kurması önemlidir. Hasta bakımının planlanması, uygulanması ve sürdürülmesi hasta hemşire arasında kurulan profesyonel ilişki ile gerçekleştirilir.
Hasta ve hemşire arasında kurulan profesyonel ilişki, hastanın iyileşmesinde, tedaviye uyumunda ve hasta bakımının kalitesini arttırmada önemli rol oynamaktadır. Hasta hemşire ilişkisi, tedavi edici veya tedaviye yardım eden, bir amaca yönelik yapılan profesyonel bir ilişki biçimidir. Hasta hemşire ilişkisi hastanın gereksinimlerini karşılamaya odaklı, hasta ve hemşire arasında etkili bilgi alışverişini gerçekleştirmek için kurulan kişiler arası etkileşim olarak tanımlanmaktadır.
Hasta hemşire ilişkisi hemşirenin hasta ile ilk karşılaştığı anda başlar, planlı, zaman sınırlı, hasta merkezli ve amaca yöneliktir. Hasta ve hemşire arasında kurulan etkili ve ilişki, hastanın iyileşmesinde, tedaviye uyumunda ve hasta bakımının kalitesini arttırmada önemli rol oynamaktadır. Hasta hemşire ilişkinin odağı hastanın duygu, düşünce ve deneyimleridir. Hasta hemşire ilişkisinde hemşire hastanın duygu ve düşüncelerini ifade edebilmesini sağlayarak, hastada çatışmaya ve kaygıya neden olan durumların açıklığa kavuşturulmasına yardımcı olur.
Hasta hemşire ilişkisinde hemşire, hasta ile birlikte hastanın bakım gereksinimlerini belirler, iletişim sorunlarını ve uyumsuz davranışlarını fark etmesini sağlayarak bu sorunlar ile etkili baş edebilmesine yardımcı olur. Bu bağlamda hemşire hastanın bakım gereksinimlerine karar verirken hasta ile istişare etmelidir. Hasta ile istişare etmek, hasta ile bilgi alışverişinde bulunmak, güvene dayalı bir ilişki kurmak ve hastanın sağlığı ile ilişkili birlikte kararlar almayı içerir.