Uzun süredir planlananların aksine bir kararla üniversite hastanelerinin işçiye ve esnafa açılması toplumda bir mutluluk oluşturuyor. Olayı yararlı bulmakla birlikte bazı sıkıntılara neden olabileceğini belirtmemiz gereklidir. Bu yazıda, üniversitelere sevksiz hasta başvurusu olanağının sunulmasının etkileri ele alınmayacak, konu örneğinde genel bir değerlendirilme yapılacaktır.
Ülkemizdeki genel eğilim çoğu işin günü birlik kararlarla yürütülmesi ve günün kurtarılmasıdır. Devlet, çoğu uygulamalarını deneme yanılma yoluyla götürmekte, “göç yolda düzülür” deyiminin gereğini yerine getirmektedir. Hepimizce malumdur; kaldırımlar yeniden yapılıp yola da güzel bir asfalt döküldükten hemen sonra örneğin boru döşemek için kazıma işlemi başlar. Düzgün bir yolu deşelemek, milletimizin hasletlerinden biri olan “tıraşlı enseye tokat patlatmak” benzeri bir duyguyla mı yapılmaktadır bilinmez ama sonuçta o güzelim yoldan eser kalmaz!
Sağlıkta da son yıllarda yaşanan keşmekeş, birçok yanlış uygulamayı beraberinde getirmektedir. Sadece şu başlıklara bakılması ne demek istediğimizi anlatacaktır: Aile hekimliği uygulaması, mecburi hizmet, şeflik atamaları, üniversite ile ilişkiler, ithal hekim istemi… Uygulayıcılar kendilerinin şiddetle savundukları bazı yanlışlıklardan geri dönmüşler, bazılarını ise ısrarla sürdürmüşlerdir. Yanlıştan geri dönmek elbette iyi bir davranıştır ancak yaşanan bozuklukların nitelikleri ve bu sorunların çözümlenme yolları düşünüldüğünde “iyi davranış” nitelemesinin kabul edilemeyeceği anlaşılacaktır. Güzel bir yol yaptıktan sonra yanlışlığı fark edip yolu tekrar ve tekrar kazmak ne kadar iyi ise sağlıkta yaşatılan yanlışlıklardan dönmek de o kadar iyidir.
Ne üzücü ki plansız yaşama ve yapılanmanın yaygın olduğu bir yerdir bizim ülkemiz. En üzüldüğüm hikâyelerden birisi şudur: Yabancı, İstanbul’un ne zaman fethedildiğini sormuş. Cevabı verildiğinde ise “Hayret hala yerleşememişsiniz!” diye karşılık vermiş. Sağlıkta da bir türlü yerimize yerleşemiyoruz! Mevcut sistemi geliştirip daha verimli hale getireceğimize her gün yeni bir uygulama ve yönetmelik icat ediyoruz. Daha bu yönetmelikleri çözmeye çalışırken bir de bakıyoruz ki kurallar değiştirilmiş ve/veya yenileri getirilmiş. Bu sefer bu yeni kuralları öğrenmek için didinmeye başlıyoruz. Hastalar artık üniversitelere sevksiz gelebileceklermiş. Bu uygulamanın olabilirliği incelendi mi? Neden böyle bir karar vermek gereksinimi doğdu? Yaşanacak sıkıntılar için çözümler üretildi mi? Bu soruları istediğiniz kadar uzatın. Ben son bir soruyla bitireyim: Sizce bu uygulama ne kadar sürer?