Hekimlik uygulamalarında ihmale dayanan bazı kusurlar zaman zaman görülmekte ve tıp etiği ilkelerini zedelemektedirler. Bilindiği gibi yararlı olma, zarar vermeme ,adalet ve aydınlatılmış onam gibi ilkelere uyulmadığı zaman da hasta zarar görmektedir.
İhmal , (işine, bir şeye) gereken ilgiyi göstermeme, önem vermeme, boşlama anlamına gelir ki bu durum tıbbi uygulamalarda da olabilir ve olmaktadır. Tıbbi eylem, tıbbi müdahale olup, bu müdahalenin hastanın yararına olan bir muayene ve tedaviden oluşması gerekmektedir.
Nitekim tıbbi uygulamaların hukuka uygunluğu, kişinin sağlık ve yaşama temel haklarına dayanır. Kişinin sağlıklı yaşayabilmesinin en önemli koşulu, tıbbi bakım ve tedavinin olmasıdır. Böylece belirli bir mesleğin ayrıcalıkları olarak kabul edilmiş haklar ve görevler, kişinin sağlık ve yaşam hakkının sonucudur. Bütün tıbbi uygulamaların ve tıp biliminin amacı da kişinin sağlığının korunmasına, ıstıraplarının ortadan kaldırılmasına yöneliktir.
Klinik uygulamalarda hekimin tıbbi eylemi (tıbbi uygulamaları) dolayısıyla, hekim sorumluluğu konusu ortaya çıkar. Hekimin klinik uygulamalarda sorumluluktan kurtulması için bazı kurallara uyması gerekmektedir:
1) Tıbbi eylem (tıbbi uygulamalar) da vicdani sorumluluk bulunmalıdır. Bir hekim, tıbbi uygulamalarda sorumluluk da taşımalıdır.
2) Hekimin klinikteki tıbbi uygulamaları, tıbbi kurallara uygun olmalıdır.
3) Hekim, ehliyetsizlik ve ihmal gibi nedenlerden dolayı tıbbi müdahaleden kaçınmamalıdır.
4) Hekim, cerrahi uygulamalarda zarar ve ziyana neden olmamalıdır. Bazen bu uygulamaların sonunda ölüm de olabilir .
5) Hekimin tıbbi uygulamalarında hastasına karşı kasıtlı bir hareket bulunmamalıdır. Örneğin hospitalize edilmesi gerekmeyen bir hasta, menfaat amacıyla bir akıl hastanesine yatırılırsa kasıtlı bir durum olur.
6) Hekim, klinikte hastasına gereksiz uygulamalarda bulunmamalıdır.
7) Hekim, klinikte tıbbi uygulama yapmak için hastanın onamını almalıdır. Hasta eğer 18 yaşından küçükse, akıl hastası ise veya hacir altında ise ailenin izni alınır. Aksi halde hekim gereken uygulamayı yapabilir.
Bu uygulamalarda en önemli durum bir ihmalin oluşmasıdır.
Hekim, hasta ya da ailesinin onamını almadan mesleğini uygularsa, bazı istisnalar dışında tıbbi eylemin hukuka aykırılığı sonucunu doğurur. Burada onam alınması, hasta ve hekim yönünden önemlidir. Çünkü bu durum, insan kişiliğine duyulan saygının sonucudur. Ayrıca insan vücudunun dokunulmazlığı, bireyin başlıca imtiyazlarından biri olup bunun için hastanın onamını almak gerekir. Ancak tıbbi konularda bilgisi olmayan hasta, yargısını neye dayanarak verir? Bu nedenle hekimden hastalığı hakkında bilgi almalıdır. Hasta böylece onam konusunda bir karara varır. Bu yüzden onam konusu hekim açısından da önemlidir. Çünkü hastanın onam vermesi ancak hekimin tıbbi açıklama yapması ile olur.
8) Hekimin yapacağı uygulamaların yasaya uygun olması gerekir.
9) Hekim, zorunlu durumlarda hastasına müdahale edebilir.
10) Tıbbi uygulamaların, hekim ve hastanın davranışlarını düzenleyen sosyal ve ahlâki kurallara ve geleneklere uygun olması gerekir.
Burada önlem almamak, dikkatsizlik, meslek ve san’atta acemilik, kurallara uymamak şeklinde belirtilen hareketler, taksirin hareket unsurunu oluştururlar. Yani bütün bunlarda ihmal vardır. Önlem Almamak: Bu hareket, genel olarak, belirli bir sonucun oluşmasına engel olabilecek önlemleri almamak suretiyle olur. Tıbbi uygulamalarda birçok önlem almamak örnekleri bulabiliriz. Hastanın tedavisinde organizmanın özelliklerinin incelenmemesi, verilen ilaçların komplikasyonlarının dikkate alınmaması, ilacın kullanılışı, etkileri ve risklerinin bildirilmemesi, müdahaleden önce araçların temizliğinin kontrol edilmemesi, cerrahi operasyonlardan önce klinik, radyolojik, patolojik incelemelerin yapılmaması gibi birçok uygulamalar, önlem almama örnekleri olarak verilebilirler.
Dikkatsizlik: Hekim dikkati gerektiren durumlarda, gerekli dikkat ve özeni göstermezse dikkatsizlik söz konusu olur. Örneğin, cerrahi bir uygulamanın ne şekilde yapılacağını bilen bir operatör, tıbbın gerektirdiği şekilde müdahalede bulunmazsa dikkatsizlik meydana gelir.
Meslek ve san’atta acemilik ve kurallara uymamak da kişinin ihmali ve gereken ilgiyi göstermemesi ile olur. Bugün ihmal olayları sonucunda görülen tıbbi zararlar eskisine göre daha azsa da yine de zaman zaman olmaktadır.