Gençlerin orta öğretimin sonuna kadar aileleri ve öğretmenleri tarafında verilen eğitimin yanı sıra evde, okulda ve sokakta gördükleri rol modellerle bireysel otonomilerini kazanmış olmaları gerekmektedir. Hemşirelik eğitimi amaç ve hedeflerinde yer alan mesleki otonomi ise gencin önceden kazanmış olduğu varsayılan bireysel otonomisi üzerine inşa edilir.
Öğrenmenin klasik tanımı içerisinde davranış değişikliği yaratma vardır. Başka bir deyişle hemşirelik öğreniminde temel bilim, mesleki ve bireysel gelişim derslerinde aldıkları bilgi ve kazandıkları beceri ile öğrencinin önce kendi , sonra çevresinde istendik davranış değişikliğini gösterebilmeleridir.
Gencin öğrenme çıktılarını farkındalık ,kendini tanıma ve iç görü sahibi olma etkiler. Bu süreçte, hep göz ardı edilen ve kanımca çok önemli olan nokta; Hemşirelik eğitim ve öğretiminde görev alan akademisyenlerin hemşire öğrencilere uygun rol model olup olmama durumlarıdır.1990’lı yıllarda Almanya’da sağlık sigortası üzerine verilen üç aylık bir eğitime katılmıştım. Çok sakin bir yerleşim yerinde kaldığım otelden kursun verildiği yere yürüyerek gidiyordum. Zamanında derse yetişmek için çok seyrek trafiği olan caddelerden ışığa dikkat etmeden ,kırmızı ışığa rağmen -her Türk gibi- geçiyordum. Yine böyle bir geçişimde ,kırmızı ışıkta ve hiçbir aracın geçmediği bir anda geçerken, birilerinin ışığın yeşile dönmesini beklediklerini fark ettim. Bana göre gereksiz bir bekleyiş gibi gelen bu durumu, şirketteki Alman kursiyer arkadaşlarıma sordum. Dediler ki; ”çocuklarımıza örnek olmak için…” Bu örnekten yola çıkarak diyorum ki; öğrencilerimizi yaşama ve mesleğe hazırlayan biz eğitimciler bilgimiz, becerimiz, ilişkilerimiz ve toplumsal faydacılığımızla ve de ders olarak verdiğimiz etik ilkelere de uyan “örnek” bireyler olmalıyız.
Ailemiz başta olmak üzere okulumuz, devletimiz, kurum ve kuruluşlarımız; iyi insan, dürüst insan ,özgür ve otonomisini kullanan, ülkesine yararlı gençler yetiştirmeyi hedeflerken önce kendileri rol model olmalıdırlar(!).Araştırmalar hemşirelerin hem bireysel hem de mesleki otonomilerini orta düzeyde kullandıkları saptanmış ve hemşirelerin bireysel otonomileri ile mesleki otonomileri arasında pozitif yönde anlamlı ilişkinin olduğunu göstermiştir .Başka bir değişle; aileden itibaren okulda ve sosyal yaşamında bireysel otonomisini kullanan genç, mezuniyet sonrası mesleki otonomisini de kullanabilecek yetkinliğe sahip olur.
Biz eğitimciler; bu yüzyıla uygun, Z Kuşağına uygun ve sanal dünyada kaybolmadan gerçek ve yüz yüze iletişimle, gençleri yetiştirmek için önce kendimizi güncellemeliyiz.
Bu yıl hemşirelik okullarında üniversite eğitimine başlayacak gençlerimize , ders içi ve dışı zamanlarda öğrencilerimle yaptığım sohbetlerde üzerinde durduğum, bir çift sözüm var:
- Kendinizi ve ne istediğinizi bilin. Kendinizi tanımak ve geliştirmek için bireysel gelişim kitapları okuyun. Hobi geliştirin, edinin,
- Okuyun. Her zaman sırt çantanızda otobüste, durakta okuyacağınız bir kitap bulundurun,
- Her gün TV’den ya da akıllı telefonunuzdan ciddi bir kanaldan haberleri dinleyin, izleyin. Hafta da bir toplumsal sorunlar ya da bilimsel gelişmelerle ilgili bir oturumu izleyin,
- Yaşamın pamuk ipliğine bağlı olduğu ve yaşam için “0 hata” ilkesinden yola çıkarak mesleki eğitim ve öğretiminize önem verin,
- Sağlığı koruma ve geliştirmeyi öğrenen bir genç olarak sağlığınızla örnek olun ve kötü alışkanlıklardan uzak durun,
- “Herkesin yapabileceği bir şeyler vardır” ilkesi ile topluma faydalı olun. STK ve alanınızda etkin olan derneklere üye olun, aktif çalışın,
- Bu gün ve gelecekte “Dünya vatandaşına” bakacağınız için İngilizceyi mutlak öğrenin, İşaret dilini ve Braille alfabesini öğrenin,
- Teknolojiyi iyi kullanın ,ama bağımlısı olmayın,
- Tıp modelinde olduğu gibi anatomi, fizyoloji, mikrobiyoloji, patoloji, biyokimya ve farmakoloji temel bilim derslerini çok iyi öğrenin, öğrenin ki; klinik, tedavi ve hemşirelik gibi mesleki dersleri iyi öğrenebilesiniz,
- Lisans eğitiminizde YÖK ve Üniversite mevzuatı ile size verilen (ebelik, diyetetik, Fizyoterapi, psikoloji, sosyoloji gibi alanlarda) çift anadal ya da yan dal haklarınızdan yararlanın,
- Mezuniyet sonrası yurtiçi yurtdışı lisansüstü eğitimle kariyerinizi geliştirin,
- Mezuniyet sonrası mutlak THD üye olun .Olun ki Derneği Türk Hemşireler Birliğine dönüştürün. Unutmayın, her meslek, bilgi-eğitim, yasa ve ekonomik güçle yükselir.
Hoş geldiniz, boş(!) gitmeyin…