İngiliz Şair John Milton “Zihin kendi mekanını yaratır, cehennemi cennete, cenneti cehenneme çevirebilir” demiş. Zihin, karar vericidir. Karar verirken seçimler yapar. Seçerken seçtiklerine bakar. Seçmeyip de kaybettiklerine dikkat etmez. Zihnimize, bir motorda pistonlar mı önemli yoksa vidalar mı önemli diye sorsak, ilk akla gelen cevap, gücü ürettiği ve büyük olduğu için “pistonlar” olur. Oysaki, motoru bir arada tutan ve pistonların çalışması için ortam oluşturan vidalardır. Dolayısıyla, bir bütünü oluşturan öğeler ve bunların ilişkileri, onun bütünlüğünü ve işlevlerini etkiler.
Bilgi ve tarım teknolojilerindeki ilerleme, çiftçilerin kȃrlı bir iş kurmaları için daha fazla fırsat yaratmaktadır. Küçük çiftlikler hem kırsal hem de kentsel alanlarda potansiyel iş fırsatları olarak kazançlı kabul edilmektedir. Girişimciler, kȃrlı girişimler arasından seçim yaparken çatılarda bile tavukçuluk, arıcılık, çatı bahçeleri vb. fikirleri üretebiliyorlar. Bütçeniz yetersizse, başlatılması kolay bazı düşük maliyetli iş fikirlerine yönelmelidir. Küçük çiftlik fikri bunlardan birisidir. Genellikle arazi ve ekipman için para harcayan büyük çiftliklerden daha az kazanırken, piyasaya sürekli ürün sağladığı için istikrarlı bir gelir akışı sağlarlar (Rosset 2000, Gregson ve Gregson, 2004, Arcuri, 2019).
Her işletmede olduğu gibi, küçük çiftliklerde de planlar yapılmalı, gelir-gider hesapları tutulmalı, alternatif pazarlar aranmalı, bilim ve teknoloji takip edilmeli, beklenilmeyen risklere hazır olunmalı, alternatif B planları bulunmalı, insan faktörü göz önüne alınmalı, Türkiye ve dünyadaki ekonomik, hatta koronavirüs salgınında olduğu gibi sağlık alanındaki gelişmeler takip edilmelidir. Çünkü, çiftlik küçük de olsa bir bütünün parçasıdır ve tüm gelişmelerden etkilenecektir. Bunları takip etmek, küçük çiftlik işletmeciliğini sonuna kadar götürmek, bu hususta direnmek anlamlarına gelmektedir. Hedefini belirleyip sebat etmek gerekmektedir. Bu inanç, bu insanların kendileri için belirledikleri bir hedefe ulaşma şanslarını artırır. Eşi bulunmaz bir zihinsel unsurdur, sizi bekleyen risklere ve çeşitli engellere karşı sürekli hazır tutar (Arcuri, 2019; Aebischer, 2020).
Tarımda küçük çiftklik fikirleri olarak süt ve et sığırcılığı, küçükbaş hayvan çiftlikleri, balıkçılık, kümes hayvanları yetiştiriciliği, evcil hayvanlar çiftliği, tarımsal turizm, çiçek çiftliği, karışık mahsül yetiştiriciliği, fidancılık, meyve toplama çiftlikleri, sebze yetiştiriciliği, kapalı alanlarda mikro yeşillik yetiştiriciliği, çatı bahçeciliği, mantar yetiştiriciliği, solucan yetiştiriciliği, süs hayvanı yetiştiriciliği, pet hayvanı yetiştiriciliği, organik tarım gibi birçok tarıma dayalı küçük iş fikri bulunmakta, çeşitli yazı ve makaleler de yer almaktadır. Burada sunulan küçük çiftlik fikirleri girişimcilere örnek vermek amacıyla sunulmuştur. Türkiye’de besi ahırlarınının sıcaklık ve atıklarıyla, seracılık yapmak gibi inovatif girişimlerde bulunmaktadır (Arcuri, 2019; Aebischer, 2020; Anonim, 2020).
Çiftlik, 1-3 dönümlük bir parselde gerçekleştirilebilir. Göz önünde bulundurulması gereken önemli faktörler vardır. Bunlar:
1- İşiniz ne olursa olsun, giderleri karşılamanın bir yolunu bulmanız ve ürününüzü satışa sunmanız gerekecektir. Bir pazarda şahsen veya internetten satış yapabilirsiniz.
2- Ekonomi ile insan ve hayvan sağlığı, hatta bitki yetiştiriciliği vicdani bir şekilde çakışmalıdır. Verimi artırmak için insan ve hayvan sağlığına, çevreye ve diğer canlılara zararlı, çevre üzerinde olumsuz etkiye sahip kimyasalları mümkünse kullanmamanın yolları aranmalıdır. Aynı şekilde, toprağın bile mümkün olan en az düzeyde işlenmesi önerilmektedir. Kompost gibi ürün artıkları organik gübreye çevrilerek kullanılması tavsiye edilmektedir.
3- Çiftliği küçük tutmak; yatırım, işletme, bakım ve ürünleri değerlendirme yönünden göz önüne alınmalıdır. Çiftliklerde ürünler belirli periyotlarda ve hızlı bir şekilde ortaya çıktığı için satılamayan ürünlerin depolanması ya da işlenmesi gerekecektir. Sonuçta daha fazla işgücü gerektirecektir. Küçük çiftliklerde emek, sevgiyle verilir. Yetiştirme işi tutkuyla gerçekleştirilir.
4- İstekli bir işçi olunmalıdır. Mümkünse çoğu işi kendiniz yapabilmelisiniz. Gerekli araç-gereçleri kullanabilmelisiniz. En önemlisi sürekli kendi kendinizi eğitmelisiniz. Bilgi her şeyde olduğu gibi burada da anahtardır. Farklı teknolojileri kullanabilme imkanları göz önüne alınmalıdır. Örneğin ürünleri kurutarak muhafaza için güneş enerji sistemlerinden faydalanma yolları araştırılmalıdır.
5- Doğrudan pazarlama yolları aranmalıdır. Aracılara mümkün olduğu kadar başvurulmamalıdır. Pazarlama yol ve yöntemleri araştırılmalıdır.
6- Bulunulan bölgeye göre, katma değerli ürünler yetiştirme ya da yapmanın yollarına bakılmalıdır.
7- Ürünleri sezon dışı satışa sunabilmek için uygun ürüne dönüştürebilmeli ya da depolama imkanına sahip olunmalıdır.
8- Kimyasal maddeler içermeyen taze ve sağlıklı ürün tüketmek, şehir yaşamının stresinden uzak kalmak, fiziksel aktivite, temiz hava, üretmenin verdiği haz gibi sağlık açısından önemli avantajlara sahip olunacaktır. Toksik tarımsal kimyasalların insanlar için zararsız olduğunu varsaymamak mümkün değildir. Sonuçta bunlar canlı varlıkları öldürmek için tasarlanmıştır. İlaç ve kimyasal kalıntı içermeyen bitkiler de yetiştirileceği için çiftlikten sağlıklı bitki ürünleri de elde edilmiş olacak. Ürünlerin rotasyonu, çiftlik artıklarının kompost yapılarak değerlendirilmesi, yüksek ürün yerine iyi ve dirençli çeşit seçimi, çevre dostu kimyasal ya da organik maddelerin korunmak için tercih edilmesi, toksik kimyasalların yerini alabilir (Rosset, 2000, Gregson ve Gregson, 2004; Arcuri, 2019; Aebischer, 2020).
Küçük çiftliklerde kimyasallardan arınmış bitki liflerine kolayca ulaşılmış olunur.
Bitki liflerinin faydaları ise şunlardır: Bağırsak, bakterilerimiz bizim için zorlu bitki liflerini sindirir ve bunları, sağlığımız için bilimsel olarak kanıtlanmış faydaları olan “kısa zincirli yağ asitleri (KZYA)” dahil olmak üzere bir dizi organik bileşiğe dönüştürür. Bu KZYA’nın, yangı ve bağışıklık tepkisine dahil olan bir dizi genin işlevini düzenlemeye yardımcı olduğu bildirilmektedir. KZYA’dan birisi olan bütirat, spesifik bağışıklık hücrelerinin aktivitesini baskılayarak antikanser ve antiinflamatuar işlevleri yerine getirir. Bu işlevlerin, kolorektal kanseri ve yangıyı önlemedeki rolüne katkıda bulunduğuna inanılmaktadır. Diyet yoluyla “prebiyotik” (mikrobiyomu: barsak hücrelerini doğrudan besleyen gıda) gıdaların tüketilmesinin bütirat üretimini optimize ettiği gösterilmiştir. Sağlığı geliştiren bu moleküller, vücut için önemli bir enerji kaynağıdır ve bir kişinin günlük kalori ihtiyacının %5 ila %15’ini sağlar. Prebiyotikler, yalnızca insan damak zevkine hitap eden değil, aynı zamanda bağırsak bakterileriniz için de popüler olan sebzeler, bakliyat, meyve ve tam tahıllardan oluşan gıdalardır (Anonim, 2020).
Küçük çiftliklerde serbest dolaşan tavuklar da beslenebilir. Tavuklar ürün kalıntılarını, diğer yemleri, yabani ot tohumlarını yerler, toprağı sağlıklı bir şekilde havalandırırlar. Sonuçta, ucuz bir şekilde yumurta ve et üretirler.
Şimdiye kadar küçük çiftliklerin hep olumlu taraflarını görmeye çalıştık. Dünyada hiçbir şey yok ki hep faydalı olsun. Her zaman riskler ve problemler de olacaktır. Bunları da hesap edip ona gör adım atılması gerekecektir. Gelir-gider dengesi, mevcut şartlara, zamana ve ürüne göre hesaplanmalı ve sebat etmek önemsenmelidir (Rosset, 2000, Gregson ve Gregson, 2004, Arcuri, 2019; Aebischer, 2020).
Küçük çiftlikler tutkularınızın yattığı yer ise çok tatmin edici ve harika bir hayat olabilir. Bu nedenle yaşam tutkunuz önceden belirlenmelidir. Yaşam tutkunuz ailenize, olacaksa iş ortağınıza uymalıdır. Ailenizi ya da iş ortağınızı istemediği yoğun bir çalışma ortamına yönlendirmek, sadece çiftlik için değil, ilişkiniz için de yıkıcı olabilir.
Yaşamın kendisi bile risklerle dolu olmasına rağmen dikkatle, özenle, azimle ve tutkuyla yaşama devam ediyorsak, küçük çiftliklerin de hayat bulmalarını sağlayabiliriz.
KAYNAKLAR
1. Aebischer C. 2020. 6 Profitable Small Farm Ideas for 2020. https://www.justbusiness.com/starting-a-small-business/small-farm-ideas. 16.10.2020.
2. Anonim 2020 Small Farm. Future. https://smallfarmfuture.org.uk/.16.10. 2020.
3. Anonim 2020. Butirat Nedir ve Neden Önemsemelisiniz? https://atlasbiomed.com/blog/what-is-butyrate/ 15.10.2020.
4. Arcuri L. 2019. How to Start a Small Farm. https://www.treehugger.com/how-to-start-a-small-farm-3016691.16.10.2020.
5. Bob Gregson, Bonnie Gregson. 2004. The ReBirth of The Small Family Farm . softcover, USA
6. Rosset P, 2000. The Multiple Functions and Benefits of Small Farm Agriculture in the Context of Global Trade Negotiations. Development.43(2), 77-82.
2 yorum
Sayın hocam aramıza hoş geldiniz. Yazınızı okudum, verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim.
Sayın Güner
Çok teşekkür ederim, sizlerle birlikte olmak ve değerli yazarların birbirinden güzel yazılarını okumak fazlasıyla memnun etmektedir.
İşin sırrını, İngiliz Şair John Milton “Zihin cehennemi cennete, cenneti cehenneme çevirebilir” diyerek, söylemiş.