KBRN, Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer’e atıfta bulunan bir kısaltmadır ve dünya çapında yaygın olarak kullanılmaktadır. KBRN olayları, kasıtlı olarak terör/savaş amaçlı ya da kasıtsız olarak kaza eseri (HazMat, NATECH, ulaşım v.b.) gerçekleşme olasılığı gün geçtikçe artan olaylardır. 11 Eylül 2001 saldırıları ve ardından meydana meydana gelen şarbon olayları, Ebola, Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Covid-19 gibi yeni bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmasının yarattığı tehditler de KBRN olaylarına dikkati bir kez daha çekmiştir. Dünya çapında devam eden terörist saldırıları, hiçbir ülkenin terörizm tehdidinden muaf olmadığını göstererek, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer terörizm tehdidi konusunda süregelen endişeleri artırmıştır. KBRN ajanlarının kazara veya kasıtlı olarak salınmasının yarattığı tehdit ve bu tür olaylara hazırlıklı olma ve bunlara verilen yanıtlar kritik bir konudur. Bir KBRN acil durumu, olay yeri personeli olan polis, itfaiye, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) personeli ve sağlık hizmetlerinden sorumlu personel, aynı zamanda olay sonrası hastanelerde KBRN alanında yetkin sorumlu sağlık personeli ya da risk ve kriz yönetiminden sorumlu personelinin yer aldığı çok aktörlü bir olaydır. Hekimler, acil yardım ve afet yöneticileri, hemşireler, sağlık görevlileri ve halk sağlığı görevlileri dahil olmak üzere sağlık uzmanları, bir toplumun sağlığını etkileyen herhangi bir afet olayına ilk müdahalede işgücü olacaktır. Bu nedenle, tüm sağlık profesyonellerinin, özellikle ön saflarda müdahale edenlerin, etkili bir şekilde nasıl yanıt vereceklerini bilmeleri zorunludur. Sınırlı bilgi, beceri ve farkındalık gibi faktörler, sağlık profesyonelleri arasında KBRN yanıtı için genel olarak algılanan hazırlık eksikliği anlamına gelmektedir.
KBRN Acil Durumlarında Acil Yardım ve Afet Yöneticilerinin Rolü
Sağlık profesyonelleri KBRN acil durumlarda temel birinci basamak müdahalecileridir. KBRN olaylarına müdahalede yer alacak Acil Yardım ve Afet Yöneticilerinin lisans ve lisansüstü eğitimlerinde senaryo temelli KBRN eğitimi alması bağlamsallaştırma açısından daha etkili bir öğrenme aracı olmaktadır. Uygulamalı eğitim, öğrencilerin kendilerini, akranlarını ve eğitmenlerinin yanıtlarını simülasyon senaryoları aracılığıyla performanslarına göre analiz etmelerini sağlayacağından oldukça önemlidir.
KBRN durumlarında farkındalık ve hazırlık, gerçek ve sık sık canlı olaylara maruz kalma yoluyla edinilebilen ve geliştirilebilen bir beceridir. KBRN olaylarına gerçek hayatta maruz kalma sıklığı kişiden kişiye önemli ölçüde değişebilir. Acil durum personeli, kariyerleri boyunca pek çok kez KBRN olaylarıyla karşılaşabilirken, diğerleri bu tür aşırı zorluklarla birkaç yılda bir veya daha uzun süre zarfında yüzleşmek zorunda kalabilir. Uygulamalı eğitim fırsatlarının lisans ve lisansüstü eğitimde sağlanması, güvenli, kontrollü ve kolayca tekrarlanabilir bir eğitim ortamı sağlamada oldukça yararlıdır. Acil Yardım ve Afet Yöneticileri KBRN alanında yetişmiş profesyoneller olarak KBRN risklerini etkin bir şekilde yönetebilmede etkin rol oynayacaklardır.
1 yorum
çok güzel yazmışsınız ama sorumlu olarak gösterdiğiniz AFAD ın maalesef eğitim eksikliği vardır. bu tehditler kounsunda ne kadar yazsak azdır ama önceliğimiz AFAD’ın bu eğitim eksikliğini nasıl kapatacağımızı bulmak olmalıdır.