Liyakat

-İşe yaraşım, değim, yeterlilik.

-Layık olma, uygunluk, yaraşır olma.

-Liyakatli: Liyakatli olan, liyakat ehli, iş bilir, değerli.

-Liyakat göstermek: Bir işte başarı göstermek.

-Liyakat sahibi: Bir işin gerçekleştirilmesine elverişli, liyakatli, yetenekli.

 Önemli anlamlar yüklenen bir kavram “Liyakat”(1).

Türkiye, insan kalitesi ve gücü bakımından yeterli güce sahip bir ülke ve toplumdur. Genç nüfusun varlığı, kaliteli eğitim almış insanlarımızın artması önemli bir avantajımızdır.

Öte yandan, yurtdışında yaşayan milyonlarca insanımız ve yurtdışında özellikle gelişmiş Batı toplumlarında eğitim alan insanlarımızın sayısı gittikçe artmakta ve sonuçta insan gücü bakımından son derece güçlü bir yapı oluşmaya başlamıştır.

Bütün sorun bu nitelikli, kaliteli yetişmiş insan gücünün verimli kullanılması, işin gerçekten bu konuda yetkin, iyi yetişmiş, hatta en iyi olana vermek yönündeki eğilim olmalıdır. Bu konuda öteden beri siyasal tercih, politik duruş, cinsiyetçi yaklaşım, etnik ve mezhepsel farklılıklar vb. nedenler ile hak ettiği değeri göremeyen bireylerin olduğu yadsınamaz bir gerçekliktir.

İktidar erkini elinde tutan siyasal yapıların kendi dünya görüşüne uygun yetişmiş insan gücü ile çalışmak istemeleri bir derece hoşgörü ile karşılanabilir. Bu esasında çok yadsınacak bir konu değil. Ancak gelişmiş demokratik değerleri olan farklı kültür, yaşayış ve düşüncelere saygılı olan toplumlarda bu belirli bir çizginin ötesine geçmez. Ancak bizim gibi bazı toplumlarda, bu son derece can yakıcı noktalara varabilmektedir.

Klasik bir anlayış ile hareket edilmesi, insan gücünün çok iyi olduğu, nitelikli ve kaliteli bireylerin devre dışı bırakılarak ahbap-çavuş ilişkisi ile veya ailesel bağlar nedeni ile yapıların, kurumların liyakati olmayan bireylere teslim edilmesi, işe alınmaları veya bir pozisyon sağlamaları olumsuz sonuçlar doğuracaktır.

İşin bir diğer boyutu da yetişmiş insan yerine başkalarının farklı saikler ile atanması, yerleştirilmesi toplumdaki adalet duygusunu rencide etmekte, toplumların en önemli çimento taşı işlevi gören hakkaniyet duygusunu zedelemekte, ülkeye, devlete, kurumlara duyulan saygı ve güven duygusu yerle bir olmaktadır.

“Liyakat” esasına dayalı bir yapı oluşturabilmek için de ayrıca hukuksal düzenlemeler yapılmalı ve denetim mekanizmalarının sağlıklı, sonuç alıcı olması sağlanmalıdır. Hak arama hürriyeti ve özgürlüğü toplumda var olmalı ve sonuçlarına özel ve tüzel tüm kurumlar uymalıdır.

Bir toplumun iç barışı, hukuk ve adalet duygusunun zedelenmemesi, toplumsal fırsat eşitliğinin sağlanması için çok önemli bir kavramdır liyakat.

Liyakat konusu tüm kurumlar için çok önemli bir işlev olarak görülmeli, toplumsal adalet duygusunu zedelemeyecek şekilde iktidar erkini elinde bulunduranlar da buna uygun davranmalıdır.

Öte yandan total kalitenin yükselmesi, toplumların belirli çizgileri aşabilmeleri ve toplumun gelişimi için de ‘LİYAKAT’ çok ama çok önemli bir konudur.

Esas olan ve önemli olan, ehli yani liyakat sahibi insanların belirli bir ahenk ve düzen içinde mümkün olduğunca hak ettiği yerde olmasıdır.

Sonuç olarak, liyakata esas bir düzenin sağlanması ve yürütülmesi medeni ve uygar bir toplum olmamızın koşullarından biridir.

 İş, ehlinin olmalıdır.

 Saygılarımla…

 KAYNAKLAR

1. İnternet TDK sözlük ‘Liyakat’ tanımı