Meyve tüketimi sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmezdir. En iyisi meyveyi olduğu gibi, herhangi bir işlemden geçirmeden, düzenli tüketmektir. Şayet meyve suyu içilecek ise bu durumda içilecek ürünü tercih ederken dikkat edilmelidir. En iyisi taze sıkılmış meyve suyudur. Teknolojinin de yardımıyla her türlü meyvenin suyunu evde sıkabilir ve taze olarak tüketebiliriz. Dışarıdan paketli meyve suyu satın alacaksak çok dikkatli olmalıyız. Hazır meyve suyu ve benzeri ürünlerin seçimi hakkında farkındalık çok önemlidir. Meyve suyu ifadesi sağlıklı bir içecek imajı vermektedir. Oysa meyve suyu görünümünde olan ve ambalajları birbirine benzeyen dört grup hazır içecek ürün bulunmaktadır. Halk arasında bu dört grup içecek de meyve suyu olarak değerlendirilebilir. Bu dört grup ürünün içerikleri ve sağlığa muhtemel etkileri birbirinden tamamen farklıdır. Bu farkların çok iyi bilinerek hangi meyve suyunun tüketileceğinin tercih edilmesi gerekir. Ambalaj ve dış görünüş bakımından ilk bakışta birbirine çok benzeyen bu ürünler içerik olarak çok farklıdırlar.
Meyve Suyu ve Benzeri Dört İçecek Türü
Yüzde yüz meyve suyu yazan ürünler, sadece meyve suyu içerir. İçinde boya, tatlandırıcı ve benzeri gıda katkı maddeleri bulunmaz. Bazen koruyucu olarak limon tuzu diye bilinen sitrik asit eklenebilir. Bu sebeple, ‘meyve suyu’ ifadesi öncelikli tercih sebebi olabilir.
Meyve nektarı yazan ürünler ise genellikle yüzde kırk-elli civarında meyve içerirken, ilave olarak çeşitli tatlandırıcılar eklenir. Bazı nektarlara kimyasal tatlandırıcı ve sanayi üretimi sonucunda elde edilen şeker tadı verebilecek çeşitli maddeler eklenebilir. En doğal yapıda ve en az yapay madde içeren meyve nektarları, meyve suyundan sonra ikinci tercih olabilir. Kimyasal ve yapay tatlandırıcılar yerine doğal şeker eklenen meyve nektarları kısmen daha sağlıklı bir tercih olabilir.
Meyveli içecekler ise yüzde on-yirmi gibi az miktarda meyve içeriğine çeşitli ilave katkı maddeleri ile elde edilir. Katılan gıda katkı maddelerinin sayısı ve miktarı arttıkça, yüzde yüz meyve suyuna göre daha riskli duruma dönüşür. İlave olarak şeker ve şeker tadı verebilecek çeşitli maddeler eklenir. Fazladan eklenen şeker fazladan kalori demektir.
Meyve aromalı içecekler ise çok az miktarda meyve içeren veya hiç meyve içermeyen, neredeyse tamamen gıda boyaları, çeşitli katkı maddeleri, tatlandırıcılar ve aromalarla meyve suyu görüntüsü verilmiş içeceklerdir. Doğal meyve suyuna en uzak ve en yapay karışım içeren ürün grubu meyve aromalı içeceklerdir.
Meyve Suyu Tercih Sıralaması
Meyve suyu, meyve nektarı, meyveli içecek ve meyve aromalı içecek olmak üzere, bu grupta dört hazır içecek türü mevcuttur. Dış görünüşleri ve ambalajları birbirine benzese de bu dört içeceğin içeriği ve sağlığa etkileri birbirinden oldukça farklıdır. Meyve suyu satın almak istediğimizde, ambalajın üstündeki ifadeye ve içindekiler kısmında yazanlara dikkatli baktığımızda, saydığımız bu dört ürünün ayrımını iyi yapabiliriz. Şeker hastalığı (diyabet), bazı kanser türleri, aşırı kilo, obezite, kalp hastalıkları ve damar tıkanıklıkları gibi birçok hastalığın neden giderek daha yüksek sıklıkta görüldüğü sorusunun cevaplarından birisi, giderek daha fazla miktarda aşırı işlenmiş gıda tüketilmesidir. Sağlıklı bir yaşam için doğal, taze ve işlemden geçirilmemiş gıdaları tercih edelim. En az işlem gören gıda, daha çok işlenene göre daha sağlıklı olarak değerlendirilebilir. Portakal, yüzde yüz portakal suyundan, yüzde yüz portakal suyu, portakal nektarından, portakal nektarı, portakallı içecekten, portakallı içecek de portakal aromalı içecekten daha sağlıklıdır. Meyveli içeceklerde ve meyve aromalı içeceklerde gördüğünüz renkler meyveden ziyade içindeki boyadan kaynaklanmaktadır. Bu ürünler birçok gıda katkı maddesi içermektedir. Kimyasal ve yapay boyalar ve koruyucular, tatlandırıcılar, alkol içerme ihtimali olan aromalar vs. ile karışık ve riskler barındırabilecek yapay bir içecek ortaya çıkmaktadır. Çoğunun içinde neredeyse hiç meyve yoktur ya da az miktarda meyve vardır. Kimyasal boya, yapay tatlandırıcı, kimyasal koruyucu, kimyasal karışımlı aroma ile meyve suyu görüntüsü, tadı ve kıvamı verilmiştir. Aşırı İşlenmiş Gıdadan Kaçınma Aşırı (ultra) işlenmiş gıdaların sürekli ve yüksek miktarda tüketilmesi sonucunda, obezite sıklığının arttığı, kalp damar hastalıklarının belirgin olarak daha fazla görüldüğü, metabolizma bozukluklarını içeren hastalıkların yüzde 30 arttığı, sadece yüzde 10 daha fazla aşırı işlenmiş gıda tüketimi ile Diyabetes Mellitus (şeker hastalığı) görülme sıklığının yüzde 15 arttığı gösterilmiştir. Ayrıca mide, bağırsak hastalıkları, depresyon, kanserler, bağışıklık kaybı ve astım gibi birçok hastalığın artışıyla aşırı işlenmiş gıda tüketilmesi ilişkilendirilmektedir. Bu sebeple en sağlıklı beslenme biçimi en doğal gıdaların tüketilmesidir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda, en az katkı maddesi içeren, en doğal ve en az işlemden geçmiş gıdaları tercih etmeliyiz. Çünkü yüksek miktarda kimyasal katkıya maruz kalmanın kalıcı zararları söz konusu olabilir.
Öncelikle Meyve Tüketimi Tercihi
Meyveyi olduğu gibi tüketmek, posa ve lif içeriği sebebiyle meyve sularından daha sağlıklıdır. Önceliğimiz meyve suyundan ziyade meyvenin tüketilmesidir. Burada da mutlaka miktarın aşırıya kaçmamasına ve çeşitliliğe dikkat etmeliyiz. Günlük asgari 400 gr taze sebze ve meyvenin tüketilmesi sağlığı koruyucu önemli bir beslenme tavsiyesidir. Vitamin, mineral ve lif içerikleri sebebiyle taze sebze ve meyve tüketimi sağlık için vazgeçilmez derecede önemlidir. Metabolizmanın ve sindirim sisteminin iyi çalışması, kronik ciddi hastalıkların önlenmesi ve ideal kiloya ulaşılması için, sürekli olarak, çeşitli ve kontrollü taze sebze ve meyve tüketimi tavsiye edilmektedir. En az işlemden geçmiş ve en doğal meyve, sebze tüketimi en sağlıklı tercih olabilir.
Sağlıklı İçecek Tercihi
Mutlaka meyve suyu tüketeceksek, sağlık risklerini göz önüne aldığımızda, öncelikle yüzde yüz meyve suyu daha sonra ikinci sırada ise meyve nektarı tavsiye edilebilir. Meyve nektarı tercihinde ise yapay olmayan tatlandırıcı yani şeker içeren ürünler, diğerlerine göre daha az riskli olabilir. Meyveli içecekler ve meyve aromalı içecekler çok çok az miktarda meyve içerdiklerinden ve birçok kimyasal gıda katkı maddesinin ilave edilme ihtimalinden dolayı insan sağlığı açısından riskli olarak değerlendirilebilir. Sağlıklı gıda tercihi için asgari bir bilgi gereklidir. Orion Kitapevi tarafından basılan; ‘Kilo verme ve sağlıklı yaşam sırları’ kitabımda pratik gıda seçim bilgileri mevcuttur. Yüzde yüz meyve suyu, su, süt, ayran, bir dilim limon sıkılmış sade maden suyu gibi doğal içecekler çok faydalıdır. Düzenli tüketilebilir. Meyve suyunu evde sıkmayı tercih etmek ve taze olarak tüketmek ise daha uygun bir tercih olabilir.
Sağlıklı günler dilerim.