COVID-19 pandemisiyle ilgili birlikte çok farklı verilere, buna bağlı bilgilere ve en önemlisi de duygulara sahip olduk. İnsanlığın göz ile görülemeyecek bir canlı tarafından “dize getirilmesi” mümkünmüş dedirttiren bir yıl yaşadık. COVID-19 pandemisi ile birlikte kazandıklarımızı kaybetmeyi de gördük. Kaybettiğimiz en önemli şey bugün “özgürlüğümüz” olsa da beterin beteri var diyebilirim.
Karakteristik olarak, COVID-19 solunum sistemini etkiler ve hafif üst solunum yolu belirtilerinden pnömoniye ve şiddetli akut solunum sıkıntısı sendromuna kadar değişen semptomlar üretir. COVID-19, diğer organ sistemlerinde ve klinik gastrointestinal, kardiyolojik, dermatolojik ve diğer ekstrapulmoner belirtilerde belirgin şekilde etkilenen çok sistemli bir hastalık olarak giderek daha fazla tanınmaktadır. Hem merkezi sinir sistemi hem de periferik sinir sistemini içeren sinir sisteminin COVID-19 sevgisi de bildirilmiştir. COVID-19 ile ilişkili nörolojik semptomları tanımlayan yayınların sayısı azımsanacak kadar değil maalesef. Sentral sinir sistemi belirtileri baş ağrısı, baş dönmesi, nöbetler, konfüzyon, deliryum ve komayı içerebilir. Periferik sinir sistemi tutulumu, Guillain-Barré ve yoğun bakımdan edinilmiş polinöropati veya miyopati nedeniyle hipogeusi, hiposmi, diğer kraniyal nöropatiler veya genelleşmiş güçsüzlük olarak sunulabilir.
COVID-19’un nörolojik belirtilerini bildiren ilk vaka serisinde, daha ciddi şekilde enfekte olan COVID-19 hastalarında daha yüksek prevalansla serebrovasküler hastalık bildirilmiştir. O zamandan beri, COVID-19 ile serebrovasküler hastalık arasında nedensel veya tesadüfi bir ilişki olup olmadığını tartışan çok sayıda çalışma yayınlandı. Ancak klinik olarak görünen o ki bu hastaların birçoğunda afazi semptomlarının da görülmesi idi. Hastalarda farklı şiddetlerde iletim afazisi, Broca afazisi veya transkortikal sensör afazi belirtileri ile karakterize, oldukça spesifik bir nöropsikolojik profil göstermekte. Anlaşılan COVID-19, insanlığın en temel fonksiyonu “konuşma” yı da elinden almaya hevesli.
Bugün COVID-19 pandemisi için alınacak önlemler ile insanlığın en nitelikli fonksiyonu “konuşma becerisini” de korumayı sağlayabiliriz.
Maskeli Mesafeli ve Hijyenik günler dilerim.