Hepimiz bilimdeki ilerleyiş karşısında şaşkınlığa düşüyoruz. Tıptaki ilerlemeler de gerçekten oldukça hızlı. Hekimler, yeniliklere uymak konusunda oldukça yetenekli bir grubu oluşturuyor diye düşünüyorum.
Son yıllarda birçok konuda tedavi ilkelerini içeren rehberler geliştirildi. Bu rehberlerden biri de sepsis yönetimine ait. Sepsis, çok yüksek mortaliteye sahip bir durum. Bunu tüm hekimler biliyor. Burada sepsisten bahsetmeyi düşünmüyorum. Sepsis rehberinde bazı ilaçlar var ki gerçekten yaşam kurtarıcı. Noradrenalin septik şokta önerilen tek vazoaktif, inotrop ajan neredeyse. Noadrenalin yerine adrenalin kullanamıyorsunuz, hastada laktik asidoz gelişiyor. Laktik asidoz artışı ile mortalite arasında doğru orantı olduğu gösterilmiş. Şunu söylemek istiyorum, bu ilaç yaşamsal. Pahalı bir ilaç mı? Hayır pahalı değil. Tedavide önemli bir yere sahip! Ama kullanamıyoruz. Neden mi? Çünkü bu ilacı ithal eden bir firma yok. Bir hekim olarak bu ilacın yasal yollardan bulunamadığını biliyorum. Eğer bir ilaç ruhsatlı değilse kullanımında bazı yasal sorunlar da yaşanabilir.
Gereksinme olup da ruhsatı olmayan başka önemli ilaçlar da var. Hidrokortizon gibi steroidler, kolistin gibi bazı antibiyotikler her gün gereksinme duyup da temininde güçlük çekilen ilaçlardan sadece birkaçı. İlaç çok gerekli, yan etkisi az, tüm dünya kullanıyor, üstelik çok da ucuz. Ama biz çağdaş hekimler olarak bu ilaçları hastane eczanesinden alıp gönül rahatlığı ile kullanamıyoruz. Bu önemli bir sorun. Gerçekten bu ilaçlar kullanılmıyor mu? Bu ilaçları yurt dışından getirterek veya depolar ve eczanelerden temin ederek kullanan hekimler olabilir. Hekim, hastasını yaşatmak için gerekli tedavi yöntemlerine ulaşmayı ister ve bu yolda da çaba harcar. Ancak bir ilaç yurt dışında bir lira iken, ithal edilerek hastaya ulaştığı zaman yüz liraya mal oluyorsa bunu sorgulamak gerek. İlacın ruhsatlandırılarak ülkeye ithal edilmesindeki sorun, firmaların bu yönde bir taleplerinin olmaması. Bu ilaçların fiyat profiline baktığınızda ucuz ve kârlı olmamaları ortak yönleri.
Bir hekim olarak hastalarıma yararlı olacak ilaçlara dünyanın çağdaş ülkelerinde yaşayan meslektaşlarım kadar kolayca ulaşmak istiyorum. Bir ilaç firması, kar edemediği için bir ilacı ithal etmek çabasında olmayabilir. Bu durumun anlaşılabilir olduğunu düşünüyorum; ama bir şekilde Bakanlığın bu tür ilaçları sağlaması gerektiğine inanıyorum. Mutlaka bir çözüm yolu olmalı veya bulunmalı kanısındayım. Hem hastalarımızın yaşamı, hem hekimlerin ruhsatsız ilaç kullanarak yasal olmayan yollara sapmamaları hem de gereksiz bir karaborsa oluşturmamak için kanımca bu sorun çözülmeli. Yan yollara sapmak zorunda bırakılmadan mesleğimizi icra edebileceğimiz nice güzel günler dileklerimle…