Ingrid Torjesen’nın haberine göre bilim adamları Omicron’un diğer varyantlardan daha bulaşıcı olabileceğinden ve mevcut aşılara kısmen dirençli olabileceğinden korkuyor;
Güney Afrika’daki bir dizi vakadan sorumlu olan ve şu anda dünyaya yayılan SARS-CoV-2 varyantı olan Omicron, şimdiye kadar ortaya çıkan en ağır mutasyona uğramış varyanttır ve önceki varyantlarda görülen değişikliklere benzer mutasyonlar taşır.
Başlangıçta yeni varyant ile Güney Afrika’daki günlük vaka sayıları oldukça düşüktü, ancak daha sonra 16 Kasım’da 273 vakadan 25 Kasım’a kadar 1200’ün üzerine hızla yükseldi, bunların %80’inden fazlası ilk vakaların görüldüğü kuzeydeki Gauteng eyaletindeydi. Avrupada ise ilk varyant vakası, 26 Kasım’da Belçika’da doğrulandı. 29 Kasım’a kadar Hollanda, Fransa, Almanya, Portekiz ve İtalya’da vakalar bildirildi. Birleşik Krallık, 29 Kasım sabahına kadar altısı İskoçya’da olmak üzere dokuz vaka kaydetti. Botsvana, Hong Kong, Kanada ve Avustralya’da vakalar bildirildi.
Japonya ve İsrail de dahil olmak üzere bazı ülkeler sınırlarını tüm yabancı yolculara kapatırken, Birleşik Krallık ve AB ülkeleri gibi diğerleri, Dünya Sağlık Örgütü’nün omikron’u resmi bir varyant olarak belirlemesinin ardından Güney Afrika ve komşu ülkelerden gelen gezginler için karantina uyguladı. Varyantın yayılmasını yavaşlatmak için Birleşik Krallık hükümeti, toplu taşıma araçlarında, mağazalarda ve okullarda maskelerin yeniden zorunlu hale getirileceğini, omikron vakası olan kişilerin ve tüm temaslıların 10 gün boyunca tecrit edilmesi gerektiğini ve ülkeye giren tüm yolcuların maske takmasının zorunlu olacağını duyurdu. İngiliz tabipler birliği konsey başkanı Chaand Nagpaul, zorunlu maske takmanın restoranlar ve güzellik salonları gibi konaklama endüstrisindeki personel de dahil olmak üzere tüm halka açık kapalı ortamlarda yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi. Chaand Nagpaul; “Hükümet önlemlerine yapılan bu ilavenin minimum ekonomik ve sosyal etkisi olacak, ancak kanıtlar bize bunun virüsün yayılmasını daha da azaltmaya yardımcı olacağını söylüyor” dedi.
Yeni mutasyonlar konusunda; Warwick Tıp Okulu’nda virolog ve moleküler onkoloji profesörü olan Lawrence Young, “Covid-19 virüsünün bu yeni çeşidi çok endişe verici. Bu varyant, daha önce diğer varyantlarda gördüğümüz bazı değişiklikleri taşır, ancak hiçbir zaman tek bir virüste tamamen bulunmaz. Ayrıca daha önce görmediğimiz yeni mutasyonlara da sahip” ifadesinde bulundu.
Toplamda, varyantın genomu, hücre girişinden önce insan hücreleriyle etkileşime giren ve mevcut aşıların birincil hedefi olan spike proteininde 30’dan fazla olmak üzere yaklaşık 50 mutasyona sahiptir. Bristol Üniversitesi’nde viroloji profesörü olan David Matthews, ilk düşünüldüğü kadar endişe verici olmayan ancak bu aşamada temkinli olmanın önemli olduğunu söyledi. Varyantın yayılmada delta varyantından daha iyi olma özelliği de bulunmaktadır dedi. Cambridge Üniversitesi’nde halk sağlığı ve mikrobiyoloji profesörü olan Sharon Peacock, tespit edilen mutasyonların omikron varyantının işlevselliği üzerindeki etkilerinin bilinmediğini söyledi. “Güney Afrika’da bu varyantın antikor nötralizasyonunun yanı sıra T hücreleri ile etkileşimlere bakmak için çalışmalar hızla yürütülüyor, ancak bu çalışmaların tamamlanması birkaç hafta sürecek” dedi. İngiltere Ulusal Viroloji Konsorsiyumu lideri ve Imperial College London’da viroloji araştırma başkanı Wendy Barclay, mevcut aşıların omicron’a karşı daha az etkili olduğu kanıtlansa bile, yine de bir miktar koruma sağlayacağını söyledi ve kamuoyunu aşı olmaya çağırdı.
Bilim adamları, Güney Afrikalı yetkilileri, varyantı belirleme ve dünyayı alarma geçirme konusundaki hızlı eylemleri için övdü. Geçen kış Kent’te benzer bir vaka artışının araştırılması da alfa varyantının hızlı bir şekilde tanımlanmasına yol açmıştı. Buna karşılık, Hindistan’da virüs gen dizilemesinin yeterince olmaması nedeniyle oradaki vakalardaki artışın arkasında delta varyantının bulunmasının belirlenmesinin haftalar aldığı anlamına geliyordu. Wellcome Sanger Enstitüsü’ndeki Covid-19 Genomik direktörü Jeffrey Barrett, Science Media Center brifinginde, “O zamana kadar delta dünyanın birçok yerinde tohumlarını atmıştı” dedi.
Ağır Mutasyonlu Omicron Çeşitli Bilim Adamlarını Alarm Durumuna geçirdi. Bu nedenle Araştırmacılar, hızla yayılan bir koronavirüs varyantının tehdit oluşturup oluşturmadığını belirlemek için yarışıyor.
Ewen Callaway tarafından kalem alınan makalede; Araştırmacılar, COVID-19’a neden olan SARS-CoV-2 koronavirüsünün yeni bir varyantının artışını izlemek için acele ettiklerini varyantın, Delta da dahil olmak üzere diğer varyantlarda bulunan çok sayıda mutasyonu barındırdığını ve Güney Afrika’da hızla yayıldığını ifade etti. En önemli öncelik, varyantı yayılırken daha yakından takip etmektir: ilk olarak geçen ay Botsvana’da tespit edildi ve o zamandan beri diğer birçok ülkede ortaya çıktı.
Bilim adamları ayrıca, varyantın, aşılar tarafından tetiklenen bağışıklık tepkilerinden kaçıp kurtulamayacağını ve diğer varyantlardan daha fazla veya daha az şiddetli hastalığa neden olup olmadığı gibi özelliklerini anlamaya çalışıyor.
Güney Afrika’nın Johannesburg kentindeki Witwatersrand Üniversitesi’nden virolog Penny Moore, “yeniden enfeksiyona ve aşılanmış bireylerdeki vakalara ilişkin raporları olduğunu, ancak “bu aşamada bir şey söylemek için çok erken” diye ekliyor. Güney Afrika’nın Durban kentindeki KwaZulu-Natal Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıklar doktoru olan Richard Lessells, 25 Kasım’da Güney Afrika sağlık departmanı tarafından düzenlenen bir basın toplantısında, “Bu varyant hakkında anlamadığımız çok şey var” dedi. “Mutasyon profili bizi endişelendiriyor, ancak şimdi bu varyantın önemini ve pandemiye yanıt için ne anlama geldiğini anlamak için çalışmamız gerekiyor.” 26 Kasım’da Dünya Sağlık Örgütü (WHO) B.1.1.529,olarak bilinen suşu belirledi.
DSÖ’nün bilim adamlarının tavsiyesi üzerine, endişenin bir çeşidi olarak Omicron adını verdi. Omicron, mevcut DSÖ endişe verici varyantlar listesinde Delta, Alpha, Beta ve Gamma’ya katılıyor.
Virüs üstendeki dikendeki değişimler;
Araştırmacılar ayrıca, varyantın küresel yayılma potansiyeli açısından muhtemelen yeni enfeksiyon dalgalarını tetikliyor veya Delta tarafından yönlendirilen devam eden artışları şiddetlendiriyor olabileceğini belirtiyorlar. Bilim insanları, Botsvana’dan alınan genom dizileme verilerinde B.1.1.529’u tespit etti. Varyant, konakçı hücreleri tanıyan ve vücudun bağışıklık tepkilerinin ana hedefi olan SARS-CoV-2 proteini olan spike proteinde 30’dan fazla değişiklik yapabilmektedir. Değişikliklerin çoğu Delta ve Alpha gibi varyantlarda bulunmaktadır ve yüksek enfektivite ve enfeksiyon bloke edici antikorlardan kaçma yeteneği ile bağlantılı olabilir. Güney Afrika’nın Johannesburg’a ev sahipliği yapan Gauteng eyaletindeki varyant vakalarındaki bariz keskin artış da alarm zillerini çalıyor. Lessells’e göre, eyalette özellikle okullarda ve gençler arasında vakalar Kasım ayında hızla arttı.
Ekibin Gauteng’den analiz ettiği 77 virüs örneğinin tamamı 12 ile 20 Kasım arasında toplandı. Yüzlerce örneğin daha analizi yapılıyor. Lessells, “Bu varyantın ülkede oldukça yaygın bir şekilde dolaşımda olabileceği endişesini taşıyoruz” dedi. Aşı etkinliği yönünden B.1.1.529’un oluşturduğu tehdidi anlamak için bilim adamları, yayılmasını yakından takip edecekler.
Moore, bilgisayar modellemesinden, B.1.1.529’un bağışıklık sisteminin T hücreleri adı verilen başka bir bileşeni tarafından verilen bağışıklığı atlatabileceğine dair ipuçları bile bulunduğunu söylüyor. Ekip ilk sonuçlarını iki hafta içinde almayı umuyor.
İngiltere, Oxford Üniversitesi’nde virüs evrimi üzerine çalışan Aris Katzourakis, “etkin bir soru olarak, ” virüs çok fazla değişikliği uğradığı için aşının etkinliğini azaltıyor mu?'” diyor.
Moore, Güney Afrika’da Johnson & Johnson, Pfizer-BioNTech ve Oxford-AstraZeneca’dan aşısını almış kişilerde enfeksiyon şiddetini araştırdıklarını dile getirmektedir.
“Gerçekten kilit soru, hastalığın ciddiyeti ile ilgilidir.” Yani bu mutasyon fazlalığına karşı gerçekten Omicron diye bahsedilen bu yeni varyantın insanları ilk gelişen varyant ve daha sonra gelişen delta varyantına göre daha mı kötü etkileyecek veya hepimizin her yıl yaşadığı gribal enfeksiyon gibi öldürücülüğü daha mı azalacak Dünya bu sorunun cevabını gelecek aylarda alacaktır diye düşünüyorum.
KAYNAKLAR
Ingrid Torjesen Covid-19: Omicron may be more transmissible than other variants and partly resistant to existing vaccines, scientists fear BMJ 2021 Nov 29;375:n2943.
Flora Graham Daily briefing: Omicron coronavirus variant puts scientists on alert Nature. 2021 Nov 26.
Twitter: @HuseyinGuducuo1