Tayland, Yeni ve Daha Ölümcül Mpox Versiyonunun İlk Vakasını Doğruladı
Virüsün Clade Ib versiyonu, geçen hafta İsveç’te görülen bir vakanın daha geniş çaplı bir salgına yol açabileceği endişelerini artırmasıyla Afrika dışında tespit edilmemişti.
Aile hekimleri uzmanları ; İnsanlara ellerini sabunla veya alkollü jel dezenfektanla yıkamalarını, yabancılarla yakın temastan kaçınmalarını, salgın görülen yerlere gitmekten kaçınmalarını ve bu yerlerden fare ve sincap gibi kemirgenlerden uzak durmalarını tavsiye etti.
Riskli ülkelerden seyahat eden kişilerin ateş, lenf düğümü şişliği vb semptomlarını en yakın birinci basamak uzmanına bildirmeleri teşvik edilmektedir.
Tayland’da 2022’den beri mpox’un daha önceki Clade IIb versiyonuna ait 800’den fazla vaka bildirildi. Daha önce maymun çiçeği olarak bilinen virüs, enfekte hayvanlarla veya insanlarla temas yoluyla veya kontamine et tüketimi yoluyla yayılabilir. Ayrıca cinsel temas yoluyla veya rahim içinde bulaşabilir.
Orta ve Batı Afrika’ya özgü bir virüs olan mpox, 2022’de 70’ten fazla ülkeye hızla yayıldı ve Dünya Sağlık Örgütü’nün o yılın Temmuz ayında bunu küresel sağlık acil durumu ilan etmesine neden oldu. O zamandan beri 116 ülkede yaklaşık 100.000 kişiyi etkiledi.
Risk altındaki tüm ülkelerde, insanlara semptomlar ve virüsten nasıl kaçınılacağı öğretilmelidir. Afrika hükümetlerinin gözetimi, temas takibini ve teşhisi artırmaları ve yardım ve teknik destek sunulması gerekir. Afrika Hastalık Kontrol Merkezlerine, 2025 yılına kadar 10 milyon mpox aşısı teslim etme sözü DSÖ(WHO) tarafından verildi. Bu memnuniyet verici, ancak kısa vadede zengin ülkeler mevcut depolardan daha fazla aşı piyasaya sürmeli. Japonya, Kongo’ya 3,5 milyon doz aşı gönderecek bir yıl içinde; iyi bir başlangıç.
Salgının görüldüğü ülkelerde öncelik, salgını hızla durdurmak için sağlık çalışanlarını ve yüksek risk altında olan belediye hudutları içindeki ruhsatlı venereal hastalık taşıyabilecek çalışanları aşılamak olmalıdır. Bu aşıların gerçek etkinliğini belirlemek için denemelere de ihtiyaç vardır. Uzun vadede, gelecekteki bir salgının başlangıcında konuşlandırılabilecek küresel bir mpox aşısı stoğuna ihtiyaç vardır. Virüsle kaynağında hızla mücadele etmek, daha sonra harekete geçmekten çok daha ucuzdur. Bu nedenle karşı önlemler önceden planlanmalıdır. Hazırlık bedeli, tam gelişmiş bir pandemiyle mücadele maliyetinin küçük bir kısmı olacaktır. Kaldı ki aşı karşıtı söylemler maalesef modern çağın olanaklarından yararlanarak internet aracılığı ile toplumu etkilemeyi bilimsel veri ve dayanaklardan uzak olarak da sürdürmektedirler.